View source for Mists over Carcassonne Base Game/nl

<languages /><onlyinclude>
{{Breadcrumbs|link1={{MistsOverCarcassonneLink}}}}

<div class="toclimit-4">
{| style="float:right; text-align:center;"
|-
| [[File:Fog Over Carc NL.png|frameless|300px|right]]
|}
__TOC__
</div>

{{DottedFrameMessage|text=''Dichte mist kruipt over de weiden en slokt heel Carcassonne op. Zelfs de moedigste ridders beven, hun harnas rammelt als ze horen: "De mist maakt de zielen van de Katharen wakker. Ze willen gerechtigheid!"''

'''''Om de rusteloze zielen tot bedaren te brengen en de vrede in Carcassonne te herstellen, zullen jullie samen moeten werken.'''''
}}

== Algemene informatie en opmerkingen ==

Oorspronkelijk in {{Year|2022}} uitgegven door [[Hans im Glück/nl|Hans im Glück]]. Kan als zelfstandig coöperatief spel gespeeld worden, of in combinatie met het basisspel als {{GhostsCastlesCemeteriesLink|edition=C3|logo=hide|variant=long}}.

Welkom bij '''Carcassonne: De Mist'''! Hier gaan we jullie bekend maken met de wereldpremiere van de eerste coöperatieve versie van Carcassonne. Als je al weet hoe je Carcassonne speelt, dan zullen deze spelregels nog eenvoudiger voor je zijn. We hebben het spel in 6 spannende niveau's verdeeld, die je samen moet verslaan. Maar eerst zullen we aan de hand van niveau 1 van het spel de basisprincipes uitleggen. De uitleg van de andere niveau's begint [[#Level2|hier]].

== Speelmateriaal en voorbereiding ==

Laten we eerst eens naar de LANDTEGELS kijken. Er zijn '''60 landtegels''' met '''wegen''', '''steden''', '''spookslotten''' en '''kerkhoven'''.

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Features_Example_01.png|none|frame|Tegel met een stad]] || [[File:Mists_C3_Features_Example_02.png|none|frame|Tegel met een spookslot, een weg en mist]] || 
[[File:Mists_C3_Features_Example_03.png|none|frame|Tegel met een kerkhof en een stad]]
|}

Daarnaast zie je op de meeste landtegels mist. In de mist vind je altijd één of meer spoken, die je tijdens het spel moet bedaren. De spoken worden verderop nader uitgelegd.

[[File:Mists_C3_Features_Example_04.png|none|frame|Tegel met spoken in de mist]]

Leg eerst de nieuwe '''starttegel''', zoals aangegeven, in het midden van de tafel. Doe voor niveau 1 '''de 5 kerkhoven en de 5 spookslotten terug in de doos'''. Schud de resterende landtegels en leg ze in een aantal gedekte stapels op tafel zodat iedereen er goed bij kan. <ref>
{{IconWorld}}
De voorraad landtegels wordt verdeeld in een aantal gedekte stapels. 
</ref>

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Setup_Start_Tile.png|none|frame|Starttegel (komt overeen met 4 tegels van normale grootte)]] || [[File:Mists_C3_Setup_Tile_Stacks.png|none|frame|Voorraad gedekte tegels]]
|}

'''''Opmerking: De opzet voor de andere niveaus is enigszins anders, zoals hieronder aangegeven.'''''

Neem het '''scorespoor''' en leg dat aan de rand van de tafel.

Leg het '''niveau-overzicht''' naast het scorespoor. Hierop staat welke tegels je wel (of niet) nodig hebt, en hoeveel punten je elk niveau moet halen.

Op niveau 1 is dat 50 punten. Leg het '''doelfiche''' op veld 0/50 van het scorespoor. Doe de '''2 honden''' terug in de doos.

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Token_Goal.png|frame|none|Doelfiche]]
| [[File:Mists_C3_Token_Hound_1.png|frame|none|Hondfiche 1, wordt op niveau 1 niet gebruikt]]
| [[File:Mists_C3_Token_Hound_2.png|frame|none|Hondfiche 2, wordt op niveau 1 niet gebruikt]]
|} 

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Setup_Scoreboard_Level_1.png|none|thumb|x300px|Een bewakingsmeeple van een kleur die niet meespeelt dient als scorepion. Zet deze naast het doelfiche op veld 0/50 van het scorespoor.]]
| &nbsp;
| [[File:Mists_C3_Setup_Level_Sumary.png|none|thumb|x300px|Het niveau-overzicht met de opzet voor niveau 1.]]
|} 

Laten we nu naar de speelstukken krijgen ('''meeples''', uit te spreken als 'miepels'). Ze wijken een beetje af van die uit het [[Base game/nl|basisspel]] en heten ''''bewakingsmeeples'''', maar in deze spelregels zullen we ze gewoon meeples noemen. Er zijn er in totaal 30, vijf in elke kleur: {{ColorRed|rood}}, {{ColorGreen|groen}}, {{ColorBlue|blauw}}, {{ColorYellow|geel}}, {{ColorBlack|zwart}} en {{ColorPink|roze}}.

{| class="wikitable" 
|- style="height:5px;"
| style="width:5px; border-right:0px; border-bottom:0px; padding:0;"|
| style="border-right:0px; border-left:0px; padding:0;"|
| style="width:5px; border-left:0px; border-bottom:0px; padding:0;"|
|- style="float; background-color:#ffffff; style="vertical-align:bottom;"  
| style="width:1px; border-bottom:0px; border-top:0px; padding:0;"|
| style=" padding:0;"|[[File:Figure_Guards_C3.png|x60px|center]]
| style="width:1px; border-bottom:0px; border-top:0px; padding:0;"|
|- style="vertical-align:top; text-align:center; font-size: 80%;" 
| style="width:1px; border-right:0px; border-top:0px; padding:0;"|
| style="border-right:0px; border-left:0px; padding:0;"|Bewakingsmeeples
| style="width:1px; border-left:0px; border-top:0px; padding:0;"|
|}

Geef elke speler (inclusief jezelf) '''5 meeples''' van een kleur naar keuze. Die vormen de voorraad van de speler. Zet tenslotte 1 meeple van een kleur die niet meedoet op '''veld 0/50 van het scorespoor'''. Dit is de scorepion. Doe de overgebleven meeples terug in de doos.

{{DottedFrameMessage|align=left|text=
'''Veranderingen voor een spel met 2 spelers of een solo-spel:''' Bij een spel met twee spelers krijgt elke speler 6 meeples van 2 verschillende kleuren (3 per kleur). Speel je solo, neem dan 12 meeples van 4 verschillende kleuren (3 per kleur). Zet vervolgens 1 meeple van een niet gekozen kleur op veld 0/50 van het scorespoor. <ref>
{{IconWorld}}
De bewoording van deze alinea is in de spelregels die in  maart 2023 online verschenen is aangepast. Daarbij is ook de laatste zin toegevoegd.
</ref>

{{FAQ|width=700px
|title=Hoe ziet de voorbereiding van een solo-spel of een spel met 2 spelers eruit?
|text=Bij een '''spel met 2 spelers''', speel je ieder met 6 meeples in 2 kleuren (3 per kleur). Je zet 1 meeple van een ongebruikte kleur op het scorespoor.<br/>
Bij een '''solo-spel''' speel je met 12 meeples in 4 kleuren (3 per kleur). Je zet 1 meeple van een ongebruikte kleur op het scorespoor.

:'''''Voorbeeld van een spel met twee spelers:''''' ''Speler 1 neemt 3 {{ColorYellow|gele}} en 3 {{ColorGreen|groene}} meeples. Speler 2 neemt 3 {{ColorPink|roze}} en 3 {{ColorBlue|blauwe}} meeples. Je neemt 1 {{ColorBlack|zwarte}} meeple en zet die op het scorespoor als gezamenlijke telmeeple. De rest van de meeples doe je terug in de doos.''
(FAQ.MoC.0006)
}}
}}

Leg tenslotte 15 spoken als algemene voorraad naast het scorespoor. Zet 3 van de spoken op de spook-symbolen die op de starttegel staan.

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Figure_Ghosts.png|frame|none|Voorraad spoken]]
| [[File:Mists_C3_Symbol_Ghost.png|frame|none|Spook-symbool dat in de mist te vinden is]]
| [[File:Mists_C3_Setup_Ghosts.png|frame|none|Spoken die op de starttegel zijn gezet]]
|}

== Doel van het spel ==
Om beurten leggen de spelers telkens een nieuwe landtegel aan het speelveld. Daarmee ontstaat een steeds groter wordend speelveld waarop je je meeples kunt zetten en punten kunt krijgen. Tijdens het spel blijven er spoken verschijnen. Het is jullie taak om die te bedaren. Samen, moet je het doelfiche zien te bereiken, d.w.z. een vooraf bepaald aantal punten zien te halen afhankelijk van het niveau. Maar kijk uit: Als er teveel spoken op het speelveld staan, of als jullie geen tegels meer kunt trekken, dan hebben jullie verloren. Als spelers spelen samen tegen het spel. Laat elkaar je tegel zien en bepaal als team waar je die aan gaat leggen. Met name op de hogere niveaus zul je goed moeten samenwerken!

{{FAQ|width=700px
|title= Hoe winnen we het spel?
|text= Bereiken van het doelfiche. <br />
Om het spel te winnen, moeten jullie het doelfiche bereiken met jullie scorepion. Het doelfiche is bij de het opzetten van het spel op een bepaald veld gelegd. (Dized.MoC.0060)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Wat kan ervoor zorgen dat je het spel verliest?
|text= De voorraad spoken of tegels. <br />
Jullie verliezen het spel als er geen spoken of tegels meer in voorraad zijn: als je een spook moet zetten of een tegel moet aanleggen, maar er geen meer zijn, verliezen jullie het spel onmiddellijk. (Dized.MoC.0059)
}}

== Spelverloop ==

Er wordt met de klok mee gespeeld. Degene die de spelregels voorleest is de startspeler. In elke beurt moet je in de aangeven volgorde een aantal acties uitvoeren. We leggen alles uit vanuit het perspectief van {{ColorRed|rood}}. Alle details over onderstaande acties worden verderop als ze aan de orde komen in de spelregels uitgelegd.

<div class="wica-top-spacing wica-visible"> 
{{BeginBlockList|width=900px}}
{{StartBlock|width=250px|padding-right=10px|padding-bottom=10px}}
{{RulesPlacingTile|header=fake-h4|title=1. Landtegel leggen|rules=
<div style="width:230px; max-width:230px; display:inline-block; height:210px;">
<table>
<tr>
<td width="130">Je '''moet''' altijd '''precies 1''' nieuwe '''landtegel''' van de gedekte stapels trekken en die met tenminste één zijde aan een bestaande tegel aanleggen.<ref>
Een nieuwe aangelegde landtegel '''moet''' het landschap aan '''alle zijden voortzetten'''! Het is bij het aanleggen niet genoeg om te kijken of er één zijde past.</ref></td>
<td width="90" valign="top">[[File:Mists_C3_Gameplay_Place_Land_Tile.png|center]]</td>
</tr>
</table>
</div>
}}
{{EndBlock}}
{{StartBlock|width=250px|padding-right=10px|padding-bottom=10px}}
{{RulesPlacingMeeple|header=fake-h4|title=2. Spoken en meeples zetten|rules=
<div style="width:230px; max-width:230px; display:inline-block; height:210px;">
<table>
<tr>
<td width="140">Als er '''mist''' op de zojuist aangelegde tegel staat, moet je voor de '''spoken''' zorgen (zie [[#mist-and-ghosts|hieronder]]). <br />Je '''mag''' dan '''precies 1 meeple''' uit je voorraad op de '''zojuist aangelegde''' tegel zetten.</td>
<td width="80" valign="top">
[[File:Mists_C3_Gameplay_Place_Meeple.png|x70px]]
</td>
</tr>
</table>
</div>
}}
{{EndBlock}}
{{StartBlock|width=250px|padding-right=10px|padding-bottom=10px}}
{{RulesScoring|header=fake-h4|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
<div style="width:230px; max-width:230px; display:inline-block; height:210px;">
<table>
<tr>
<td width="140" valign="top">Tenslotte '''moet''' je '''alle''' puntentellingen afhandelen die door het aanleggen van de tegel veroorzaakt zijn.</td>
<td width="80" align="right">[[File:Mists_C3_Gameplay_Score_Points.png]]</td>
</tr>
</table>
</div>
}}
{{EndBlock}}
{{EndBlockList}}
</div>

{{DottedFrameMessage|align=left|text=
'''Veranderingen voor een spel met 2 spelers of een solo-spel:''' In een spel met twee spelers, kan een speler bij elke beurt kiezen uit diens twee kleuren. Speel je alleen, dan mag je elke beurt één van de vier kleuren kiezen. <ref>
{{IconWorld}}
Deze verheldering is afkomstig van Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] tijdens Spielwiesn in München.
{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik als ik alleen speel bij elke beurt elk van de 4 kleuren kiezen?<br />
Mag bij een spel met twee spelers elke speler tijdens diens beurt elk van diens 2 kleuren kiezen?<br />
Of is er een volgorde van de kleuren (net zoals bij een spel met 4 spelers)?
|text= Speel je alleen dan mag je bij elke beurt één van de vier kleuren kiezen, evenzo mag iedere speler bij een spel met twee spelers bij elke beurt één van diens 2 kleuren kiezen (11/2022)
}}
</ref>
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Welke speler begint er?
|text= Jij. <br />
Degene die dit VVV-item leest mag beginnen. (Dized.MoC.0057)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik bij mijn beurt weigeren om een landtegel te trekken en aan te leggen?
|text= Nee. <br />
Bij elke beurt moet je precies 1 landtegel trekken en aanleggen. (Dized.MoC.0056)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik de tegel die ik getrokken heb (maar nog niet heb aangelegd) aan de andere spelers laten zien?
|text= Ja. <br />
Je hoort je tegel aan de andere spelers te laten zien zodat jullie als team kunnen besluiten waar jullie die aan willen leggen. (Dized.MoC.0058)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Moet de nieuwe tegel die ik aanleg een andere tegel horizontaal of verticaal raken (in tegenstelling tot diagonaal)?
|text= Ja. <br />
Als je een nieuwe landtegel aanlegt, moet je dat zo doen dat tenminste 1 zijde aan een andere tegel grenst (horizontaal of verticaal). Het is niet genoeg dat alleen de hoeken elkaar raken (diagonaal). (Dized.MoC.0052)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Moet ik een meeple op de zojuist aangelegde tegel zetten?
|text= Nee. <br />
Nadat je een landtegel hebt aangelegd mag je OPTIONEEL 1 meeple uit je voorraad op deze tegel zetten. (Dized.MoC.0055)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik een meeple op een landtegel zetten die in een eerdere beurt is aangelegd?
|text= Nee. <br />
Je mag jouw meeple alleen op de nieuwe landtegel zetten die je in deze beurt hebt aangelegd. (Dized.MoC.0054)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik in één enkele beurt meerdere meeples zetten?
|text= Nee. <br />
Je mag per beurt maximaal 1 meeple zetten. (Dized.MoC.0053)
}}

=== Wegen ===

{{RulesPlacingTile|title=1. Landtegel leggen|rules=
Op de tegel die je zojuist getrokken hebt staan 3 wegen die uit een dorp komen. {{ColorRed|Rood}} legt deze aan een bestaande landtegel aan. Hij moet er wel voor zorgen dat één van de nieuwe wegen aan de bestaande weg aansluit.
[[File:Mists_C3_Road_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld 1a:''' {{ColorRed|Rood}} heeft deze tegel aangelegd. De weg sluit aan op de weg en de weide op de weide. Goed gedaan!]]
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2. Een meeple zetten|rules=
Nadat je een landtegel hebt aangelegd, mag je een meeple op '''één van de wegen op de tegel''' zetten. Dat mag echter alleen als de weg nog niet bezet is.

[[File:Mists_C3_Road_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 1b:''' {{ColorRed|Rood}} zet een meeple op de zojuist aangelegde tegel. Dat mag omdat de weg niet bezet was.]]

Nu is de volgende speler aan de beurt. Die trekt een landtegel en legt die aan het speelveld aan. Er staat al een meeple op de weg die vanuit het dorp naar rechts loopt. Je medespeler mag daar dus geen meeple zetten. En dus besluit hij om zijn meeple in plaats daarvan op de andere weg van de zojuist aangelegde tegel te zetten.

[[File:Mists_C3_Road_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld 1c:''' Aangezien de weg naar rechts al bezet is, besluit {{ColorBlue|blauw}} zijn meeple op de andere weg te zetten.]]

{{DottedFrameMessage|align=left|text=
'''Veranderingen voor een spel met 2 spelers of een solo-spel:''' Bij elke beurt mag je een meeple van één van je kleuren zetten. <ref>
{{IconWorld}}
Dit werd in de bijgewerkte spelregels (3/2023) verhelderd door [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']].
</ref>
}}

}}

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
Telkens wanneer een weg '''aan beide zijden afgesloten is''', is deze '''afgebouwd''' en volgt er een '''puntentelling''' (d.w.z. als die eindigt bij een dorp, stad of een lus vormt). 

[[File:Mists_C3_Road_Example_04.png|none|frame|'''Voorbeeld 1d:''' De afgebouwde weg bestaat uit 3 tegels.]]

Als een weg afgebouwd is, wordt hij geteld. In dit voorbeeld heeft een medespeler de tegel aangelegd waarmee de weg met de meeple van {{ColorRed|rood}} erop is afgebouwd. Voor '''elke tegel''' van de afgebouwde weg krijgen jullie '''1 punt''' waard. Aangezien deze weg uit 3 tegels bestaat, krijgen jullie 3 punten. Hij is 3 punten waard, dat wil zeggen 1 punt per tegel.

Nu komt het scorespoor aan bod. Het geeft aan welk puntenaantal jullie met de overgebleven tegels moet halen. Elke keer dat jullie punten krijgen, komt dat doel dichterbij.

Aangezien de medespeler de puntentelling heeft veroorzaakt, zetten jullie de scorepion 3 stappen vooruit op het scorespoor. Tenslotte neemt {{ColorRed|rood}} zijn meeple van de afgebouwde weg '''terug in voorraad'''.
{{BeginBlockList}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Road_Example_06.png|none|frame|'''Voorbeeld 1e:'''{{ColorRed|Rood}} verwerkt de 3 punten die jullie gekregen hebben op het scorespoor.]]
}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Road_Example_05.png|none|frame|'''Voorbeeld 1f:''' {{ColorRed|Rood}} neemt de meeple waar jullie zojuist 3 punten voor hebben gekregen terug in voorraad. De meeple van {{ColorBlue|blauw}} blijft op het speelveld aangezien die niet bij de puntentelling betrokken was &mdash; die staat op een ander project. Die weg is nog niet afgebouwd en dus heeft daarvoor geen puntentelling plaatsgevonden.]]
}}
{{EndBlockList}}
}}
</div>

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik mijn meeple op een weg zetten die al bezet is door een andere meeple?
|text= Nee. <br />
Je mag jouw meeple alleen op een onbezette weg zetten. (Dized.MoC.0051)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag een andere speler een weg waar mijn meeple op staat afbouwen en een puntentelling veroorzaken?
|text= Ja. <br />
Telkens als een weg afgebouwd wordt, wordt onmiddellijk een puntentelling veroorzaakt, ongeacht welke speler op dat moment aan de beurt is. (Dized.MoC.0050)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel punten krijg ik voor een afgebouwde weg?
|text= 1 punt per tegel. <br />
Elke tegel waar de afgebouwde weg uit bestaat is 1 punt waard. (Dized.MoC.0049)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik mijn meeple van een onafgebouwde weg terugnemen?
|text= Nee. <br />
Jouw meeples keren alleen naar jouw voorraad terug als je de weg waar ze op staan afbouwt. (Dized.MoC.0047)
}}

Nu hebben jullie de belangrijkste onderdelen van het spel onder de knie. Dat was niet zo moeilijk, toch? Laten we nu een blik werpen op de andere soorten projecten:

=== Steden ===

{{RulesPlacingTile|title=1. Landtegel leggen|rules=
{{ColorRed|Rood}} trekt een tegel en legt die aan het speelveld aan. Als er een stad op de tegel staat, dan mag hij die aan een bestaande, onafgebouwde, stad aanleggen. Houd er rekening mee dat de zijden van de tegels aan elkaar moeten passen.
[[File:Mists_C3_City_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Een tegel met een stad.]]
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2. Een meeple zetten|rules=
Kijk nu of er al een meeple op de stad staat. Zo niet, dan mag {{ColorRed|rood}} er één van zijn meeples op zetten (zet die op het stadsdeel op de tegel die zojuist is aangelegd).
[[File:Mists_C3_City_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 2a:''' {{ColorRed|Rood}} legt de tegel zo aan dat deze onafgebouwde stad nu 1 tegel groter is. De stad is onbezet en dus mag hij er één van zijn meeples op zetten.]]
}}

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
We kijken nu een aantal beurten verder en nemen aan dat {{ColorRed|rood}} bij een volgende beurt deze tegel trekt. Aangezien de randen passen, mag {{ColorRed|rood}} die aan de stad waar hij een meeple heeft staan aanleggen. Een stad is afgebouwd zodra die volledig door stadsmuren wordt omringd. Dat is hier het geval. Aangezien {{ColorRed|rood}} een meeple in deze stad heeft, telt hij er nu punten voor.

'''Elke tegel''' van de afgebouwde stad levert '''2 punten''' op. Daarnaast levert '''elk wapen''' in de stad '''nog eens 2 punten''' op. Na de puntentelling, neemt {{ColorRed|rood}} de meeple van de stad terug in voorraad.

[[File:Mists_C3_City_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld 2b:''' Jullie krijgen 8 punten! Net als bij andere puntentellingen zet je de scorepion zoveel velden vooruit op het scorespoor. <ref>
{{IconArrow}}
Deze zin is toegevoegd door [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] en komt niet voor in de oorspronkelijke spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']].
</ref> de meeple die op het getelde project stond '''neem je terug in voorraad''', zoals gebruikelijk. <ref>
{{IconArrow}}
Deze zin ontbreekt in de spelregels van [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] maar wel in die van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']].
</ref>]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik mijn meeple op een stad zetten die al bezet is door een andere meeple?
|text= Nee. <br />
Je mag jouw meeple alleen op een onbezette stad zetten. (Dized.MoC.0051)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag een andere speler een stad waar mijn meeple op staat afbouwen en een puntentelling veroorzaken?
|text= Ja. <br />
Telkens als een stad afgebouwd wordt, wordt onmiddellijk een puntentelling veroorzaakt, ongeacht welke speler op dat moment aan de beurt is. (Dized.MoC.0050)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel punten krijg ik voor een afgebouwde stad?
|text= 2 punten per tegel. <br />
Elke tegel waar de afgebouwde stad uit bestaat is 2 punten waard. (Dized.MoC.0049)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik mijn meeple van een onafgebouwde stad terugnemen?
|text= Nee. <br />
Jouw meeples keren alleen naar jouw voorraad terug als je de stad waar ze op staan afbouwt. (Dized.MoC.0047)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel punten krijg je voor een wapen in een afgebouwde stad?
|text= 2. <br />
Elk wapen in een afgebouwde stad is 2 punten waard. (Dized.MoC.0046)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Kan ik punten krijgen voor wapens zonder een stad af te bouwen?
|text= Nee. <br />
Wapens leveren alleen punten op als je de stad waar de wapens op staan afbouwt. (Dized.MoC.0045)
}}

=== <span id="mist-and-ghosts"></span>Mist en de spoken ===

{{RulesPlacingTile|title=1a. Landtegel leggen|rules=
Trek, zoals altijd, een tegel en leg die aan het speelveld aan. Naast de weg staat er ook mist op deze tegel. Mist '''bedekt'' altijd een weide of een weg, nooit een stad.

Zoals gebruikelijk, moet je de tegel zo aanleggen dat de weg op een weg aansluit en dat weiden op weiden aansluiten. Daarbij hoef je '''geen''' rekening te houden met de mist. Met andere woorden, je mag een mistige weg aan een weg zonder mist aanleggen of omgekeerd. Hetzelfde geldt voor mistige weiden.

[[File:Mists_C3_Mist_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' {{ColorRed|Rood}} trekt deze tegel met mist erop. Jullie besluiten gezamenlijk waar je die neer wilt leggen. Jullie besluiten de tegel aan de meest rechtse tegel aan te leggen, waarmee de weg uitgebreid wordt en de mist wordt genegeerd.]]
}}

{{RulesPlacingTile|title=1b. Mist controleren|rules=
Controleer nu of er mistbanken afgebouwd zijn. Mist is afgebouwd als die aan alle zijden is omringd (m.a.w. het is niet meer mogelijk om de mist uit te breiden &mdash; op dezelfde wijze als bij een stad).

Zodra één zijde aan een weide of weg '''zonder mist''' is aangelegd kan die mist '''nooit''' meer worden afgebouwd.

Als je een mistbank hebt afgeloten, verwijder je '''alle spoken''' van de '''betreffende mist''' en legt ze terug in de algemene voorraad. Hoe die spoken daar terechtgekomen zijn, leggen we nu eerst uit.
{{BeginBlockList}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Mist_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Deze mist kan nooit afgebouwd worden.]]
}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Mist_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Je legt deze tegel aan, waardoor de mistbank afgebouwd wordt. Je verwijdert alle 3 de spoken van de mist. <ref>
{{IconArrow}}
In de spelregels van [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] staat een verkeerde versie van deze afbeelding.
</ref>]]
}}
{{EndBlockList}}

{{FAQ|width=700px
|title= Als we een tegel aanleggen waarmee een mistgebied afgebouwd wordt, moeten we daar dan eerst spoken neerzetten en die onmiddellijk daarna verwijderen?
|text= Als jullie een misgebied afbouwen, hoef je geen spoken te zetten, die mogen meteen allemaal weg. <ref>
{{IconWorld}}
Dit is in 11/2022 bevestigd door Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] tijdens Spielwiesn in München, en nogmaals in 1/2023 door [[Klaus-Jürgen Wrede/nl|'''KJW''']].
</ref> (11/2022)
}}

}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2a. Spoken zetten|rules=
Als de mistbank nog niet is afgebouwd, zet je net zoveel spoken op de zojuist aangelegde tegel als er spook-symbolen op staan. 

Als je '''tenminste één mistbank uitbreidt''' (m.a.w. tenminste één zijde van de zojuist aangelegde tegel is aan mist die al op het speelveld lag aangelegd), dan zet je '''één spook minder''' op de tegel. Als er maar één spook-symbool op de tegel staat, dan hoef je geen spoken te zetten.

[[File:Mists_C3_Mist_Example_04.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Eerst wordt tegel <span class="wica-white-box">'''1'''</span> aangelegd. Er staan 2 spook-symbolen op en dus zetten jullie er twee spoken op. In een latere beurt wordt tegel <span class="wica-white-box">'''2'''</span> aangelegd waarmee de mist wordt uitgebreid. Aangezien er maar 1 spook-symbool op staat, hoeven jullie geen spoken te zetten. Goed gedaan!]]

'''Voorraad spoken'''<br/>
'''Belangrijk:''' Als er, op enig moment, '''minder''' spoken in voorraad zijn dan er nodig zijn om op een tegel te zetten, hebben jullie het spel '''onmiddellijk verloren'''.
[[File:Mists_C3_Figure_Ghosts.png|frame|none|'''Voorbeeld:''' Spokenvoorraad]]
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2b. Een meeple zetten|rules=
Je mag je meeple zoals gebruikelijk op een weg of in een stad zetten (of, op hogere niveaus op een. spookslot). Je mag je meeple op een weg zetten, '''ook als die bedekt is met mist'''. Je mag je meeple echter niet op een weide zetten (met of zonder mist). <ref>
{{IconWorld}}
Je '''mag''' een meeple zetten:
* Op een weg met of zonder mist
* In een stad
* In een spookslot (beschikbaar vanaf niveau 2)
Je '''mag geen''' meeple zetten:
* Op een weide
* Op een mistbank (een weide die bedekt is met mist)
</ref> <ref name="update">
{{IconWorld}}
De bewoording van deze alinea werd in de bijgewerkte spelregels (3/2023) van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] aangepast.
</ref>

[[File:Mists_C3_Mist_Example_05.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Geldige plekken voor een meeple op een tegel.]]
}}

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling: Punten of spoken verwijderen|rules=
Hoewel je mistbanken kunt afbouwen, veroorzaken ze nooit een puntentelling (zoals hierboven beschreven, verwijder je in plaats daarvan spoken). Het aanleggen van de tegel kan echter nog wel op de gebruikelijke manier een puntentelling veroorzaken.

Als er door het aanleggen van een tegel een puntentelling wordt veroorzaakt hebben jullie &mdash; '''ongeacht of er mist op de tegel stond''' &mdash; altijd twee opties:

* Zoals gebruikelijk de punten tellen; '''of'''
* Maximaal '''3 spoken van 1 tegel''' naar keuze verwijderen en terugleggen in de voorraad.

'''Bijzondere situatie:''' ''Als één tegel meer dan één puntentelling veroorzaakt, bepaalt de speler die aan de beurt is wat er bij elke afzonderlijke puntentelling gebeurt.''

[[File:Mists_C3_Mist_Example_06.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' De weg wordt afgebouwd. In plaats van 4 punten te krijgen, kiezen jullie ervoor de 3 spoken van de bovenste tegel te verwijderen.]]

<hr />

'''Goed onthouden:''' ''De starttegel telt voor 4 tegels.'' <ref>
{{IconWorld}} 
Deze verheldering werd aan de bijgewerkte spelregels (3/2023) van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] toegevoegd.
</ref>

{{FAQ|width=700px
|title=Telt de starttegel voor 1 tegel?
|text=Nee. <br />
De starttegel vertegenwoordigt 4 tegels van normale omvang. Als je dus afziet van een puntentelling om in plaats daarvan spoken te verwijderen, dan moet je 1 kwart (normale tegelgrootte) kiezen waarvan je de spoken verwijdert. (FAQ.MoC.0001)
[[File:Mists_C3_FAQ_Example_01.png|none|thumb|200px|'''Voorbeeld:''' De starttegel geldt als 4 tegels.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Ik tel geen punten om spoken te verwijderen en kies de starttegel. Mag ik alle spoken van de hele starttegel verwijderen?
|text=Nee. <br />
Als je ervoor kiest om spoken van een landttegel te verwijderen (in plaats van punten te krijgen), dan mag je elke tegel van normale grootte waar de starttegel uit bestaat en de spoken daarvan verwijderen, maar je mag op deze manier niet alle spoken van de hele starttegel verwijderen. <ref>
{{IconWorld}}
Dit is ook bevestigd door Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] tijdens Spielwiesn in München.
{{FAQ|width=700px
|title=Telt de starttegel als 1 tegel als we spoken willen verwijderen in plaats van punten te tellen? 
|text=De starttegel telt voor 4 tegels. (11/2022)
}}
</ref> (Dized.MoC.0002)
}}

}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik een tegel zo aanleggen dat een weg of weide met mist aan een normale weg of weide grenst?
|text= Ja. <br />
Bij het aanleggen van een tegel moet je de tegel zo aanleggen dat wegen en weiden aan elkaar passen, hierbij wordt de mist genegeerd. (Dized.MoC.0044)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Kan een mistbank afgebouwd worden als een zijde ervan aan een normale weg of weide grenst?
|text= Nee. <br />
Zodra er ook maar één zijde aan een weide of weg zonder mist grenst kan een mistbank kan nooit meer afgebouwd worden. Om een mistbank af te bouwen moet deze volledig omrand zijn, net als een stad. (Dized.MoC.0043)
}}

{{Clarification|width=700px
|title= Vraag: Hoe verwijderen we spoken van het speelveld?
|text= '''Antwoord:''' Er zijn verschillende mogelijkheden, afhankelijk van het niveau (zie onder voor details over Niveau 2 en hoger):
<ul>
<li> {{IconBook}} Niveau 1-6: Mistbanken afbouwen. <br />
Als je een mistbank afbouwt, verwijder dan onmiddellijk alle spoken van het betreffende mistgebied en leg ze terug bij de algemene voorraad. (Dized.MoC.0042) </li>
<li> Niveau 1-6: Kies ervoor om spoken te verwijderen in plaats van punten te tellen. </li>
<li> {{IconBook}} Niveau 2-4: Leg 4 tegels langs de zijden van een kerkhof.<br />
Zodra el langs alle vier de zijden van een kerkhof een tegel ligt (links, rechts, boven en onder), verwijder je alle spoken van de kerkhoftegel (naast het begraven van een meeple). (Dized.MoC.0027)</li>
<li> Niveau 3-6: Zet een hond op het speelveld bij een meeple die in de buurt van spoken staat en gebruik die om ze te verwijderen.</li>
</ul>
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Moet ik een spook zetten als ik een mistbank vergroot met een tegel waar maar 1 spook op staat?
|text= Nee. <br />
Als je tenminste één misbank uitbreidt door het aanleggen van een tegel (d.w.z. tenminste één zijde van de tegel die je zojuist hebt aangelegd past aan mist die al op het speelveld ligt), dan zet je één spook minder dan er op de tegel staan. Als er maar één spook op de tegel staat, dan hoef je dus geen spoken te zetten. (Dized.MoC.0041)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Mag ik een meeple op een weg die bedekt wordt door mist zetten?
|text=Ja. <br />
Je mag een meeple op een weg zetten, '''zelfs als de weg bedekt wordt door mist'''.
In deze versie kunnen meeples geen boeren zijn, je mag ze dus niet op een weide leggen (ongeacht of de weide bedekt is met mist). (FAQ.MoC.0002)
[[File:Mists_C3_FAQ_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Een meeple mag op de met mist bedekte weg staan, maar niet op een weide, bedekt of onbedekt.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik een meeple op een mistbank zetten?
|text= Niet rechtstreeks. <br />
Je mag een meeple nooit rechtstreeks op mist zeggen. Je mag die, zoals gebruikelijk, op een heldere weg of stad op de tegel zetten (of op hogere niveau's op een spookslot). (Dized.MoC.0040)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Krijg je punten voor mistbanken?
|text= Nee. <br />
Hoewel je mistbanken af kunt bouwen, veroorzaken ze geen puntentelling (in plaats daarvan verwijder je spoken).
Het aanleggen van een tegel met mist kan echter tevens een normale puntentelling van wegen of steden veroorzaken.
(Dized.MoC.0039)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel spoken mag ik van een tegel verwijderen als ik afzie van punten?
|text= Maximaal 3. <br />
Als het aanleggen van een tegel een puntentelling veroorzaakt, mag je maximaal 3 spoken verwijderen van één tegel naar keuze. (Dized.MoC.0038)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik spoken van meerdere tegels verwijderen als ik afzie van punten?
|text= Nee. <br />
Als door het aanleggen van een tegel een puntentelling wordt veroorzaakt, mag je maximaal 3 spoken van één tegel naar keuze verwijderen. (Dized.MoC.0037)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Als ik door het aanleggen van één enkele tegel meerdere wegen of steden afbouw, mag ik dan voor elk afzonderlijk bepalen of ik de punten wil of spoken wil verwijderen?
|text= Ja. <br />
Als één enkele tegel meer dan één puntentelling veroorzaakt, bepaalt de speler die aan de beurt isper puntentelling wat er gebeurt. (Dized.MoC.0036)
}}

=== Gezamenlijk punten krijgen ===

Jullie kunnen elkaar helpen door projecten met elkaar te verbinden. Dat kan echter alleen indirect en vergt enige samenwerking. Als je dat voor elkaar krijgt, kun je aanzienlijk meer punten voor je wegen en steden krijgen. We gebruiken wegen voor een voorbeeld hoe dat in zijn werk gaat.
{{BeginBlockList}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Connection_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld 1a:''' Deze tegel, die {{ColorRed|rood}} zojuist getrokken heeft, kan zo aangelegd worden dat de bestaande weg afgebouwd wordt. Die weg wordt echter al bezet door een meeple van medespeler {{ColorYellow|geel}}. Dus mag {{ColorRed|rood}} er zelf geen meeple bij zetten. In plaats daarvan besluit {{ColorRed|rood}} om de tegel zo aan te leggen dat de wegen (nog) niet rechstreeks verbonden zijn.]]
}}
{{Block|
[[File:Mists_C3_Connection_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 1b:''' Bij een volgede beurt trekt {{ColorRed|rood}} deze tegel en voegt die toe aan de twee onafgebouwde wegen waardoor die worden samengevoegd (en afgebouwd). Nu staan er 2 meeples (een {{ColorRed|rode}} en een {{ColorYellow|gele}}) op de weg. Aangezien de weg is afgebouwd, wordt er een puntentelling veroorzaakt waarbij jullie elk 4 punten krijgen, in totaal dus 8 punten. De meeples gaan terug naar de voorraad van hun eigenaren.]]
}}
{{EndBlockList}}

Jullie krijgen extra punten als er meeples van verschillende kleuren bij een puntentelling betrokken zijn. Jullie krijgen dan voor elke extra betrokken kleur nogmaals het gebruikelijke aantal punten. Dit geldt uiteraard ook voor steden.<br />
Het maakt niet uit of er meerdere meeples van dezelfde kleur op hetzelfde project staan.  <ref name="update" />

{{FAQ|width=700px
|title= Krijg ik meer punten als ik meerdere meeples van dezelfde kleur op een afgebouwde weg of stad heb staan? [Er zijn alleen meerdere meeples van dezelfde kleur]
|text= Nee. <br />
Het maakt niet uit of er meerdere meeples van dezelfde kleur op een afgebouwde weg of stad staan - je krijgt alleen extra punten als er meeples van verschillende kleuren op een dergelijke weg of stad staan. (Dized.MoC.0034)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Wat gebeurt er als er meeples van meerdere kleuren op een afgebouwde weg of stad staan? [Er is één meeple van elke kleur]
|text= Het aantal punten wordt vermenigvuldigd. <br />
Als je een weg of stad afbouwt en er staan meeples van verschillende kleuren op deze weg of stad, dan krijg je voor die weg of stad punten voor elke verschillende kleur meeple die erop staat. Bijvoorbeeld, als je een weg van 5 punten afbouwt met 2 meeples van verschillende kleuren erop, dan krijg je 10 punten. (Dized.MoC.0035)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Krijg ik toch punten bij een gezamenlijke puntentelling, zelfs als één kleur meeples de meerderheid heeft op het te tellen project? [Er is een verschillend aantal meeples van verschillende kleuren – meerderheid is niet van toepassing]
|text=Ja. <br />
In tegenstelling tot het basisspel maakt het nu niet uit hoeveel meeples van één kleur er op een project staan. In plaats daarvan krijg je voor elke betrokken kleur evenveel punten als gebruikelijk. (FAQ.MoC.0005)
[[File:Mists_C3_FAQ_Example_04.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Jullie krijgen elk 6 punten voor de weg, dus in totaal 12.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Moeten we een gelijk aantal meeples van verschillende kleuren op een weg of stad hebben om een gecombineerde puntentelling te veroorzaken? [Er staat een gelijk aantal meeples van verschillende kleuren] [En wat als het aantal varieert? - meerderheid is niet van toepassing]
|text=Nee. Bij Carcassonne: De Mist zijn er geen meerderheden. Je telt hoeveel kleuren er op het te tellen project staan. Bijvoorbeeld, je bouwt een weg af die uit 5 tegels bestaat en waar 2 blauwe en 1 rode meeple op staan. In dit geval krijgen jullie in totaal 10 punten, 5 voor blauw en 5 voor rood. <ref>
{{IconWorld}}
Dit antwoord weerspreekt het eerdere dat gegeven werd door [[Dized/nl|'''Dized''']]:
Ja. Als er meer meeples van de ene kleur zijn dan van andere kleuren, krijgt alleen de kleur met de meerderheid punten en hoewel je de stad of weg gezamenlijk telt, krijg je maar één keer punten. Bijvoorbeeld, je bouwt een weg af die uit 5 tegels bestaat en waar 2 blauwe en 1 rode meeple op staan. In dit geval krijgen jullie slechts 5 punten. 

Dit eerdere antwoord werd ook bevestigd door [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']], en werd op Carcassonne Central geplaatst:
[https://www.carcassonnecentral.com/community/index.php?topic=6261.msg90600#msg90600 https://www.carcassonnecentral.com/community/index.php?topic=6261.msg90600#msg90600]

: Staan er meer meeples van één kleur dan van andere kleuren, dan krijgt alleen de meerderheid punten, dus jullie krijgen collectief slechts één keer punten voor de stad of weg (geen gecombineerde puntentelling). Bijvoorbeeld, je bouwt een weg af die uit 5 tegels bestaat waar 2 blauwe en 1 rode meeple op staan. In dit geval krijg je slechts 5 punten.
: Kort gezegd: de punten gelden alleen voor de speler die de meeste meeples op het project heeft.
: Om voor gecombineerde puntentelling in aanmerking te komen moet elke speler hetzelfde aantal meeples op het project hebben. (2/2023) 

Verder werd dit eerst ook bevestigd door [[Klaus-Jürgen Wrede/nl|'''KJW''']], zoals geplaatst op het Carcassonne-Forum:
[https://www.carcassonne-forum.de/viewtopic.php?p=76054#p76054 https://www.carcassonne-forum.de/viewtopic.php?p=76054#p76054]

: De meerderheid werkt op dezelfde manier als bij het gewone Carcassonne.
: Als één speler de meerderheid heeft, krijgt alleen die speler de punten.
: Maar omdat je coöperatief speelt, wil je natuurlijk zoveel mogelijk punten krijgen en probeer je iemand anders erbij te betrekken, maar niet teveel zodat er een gelijkspel is (en geen meerderheid)!!!
: Gelijk spel is de beste manier om het doel te bereiken, omdat iedereen dan de punten krijgt! (2/2023)
</ref> (Dized.MoC.0004)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Vermenigvuldigt gecombineerde puntentelling ook de waarde van wapens in een afgebouwde stad?
|text=Ja. Gecombineerde puntentelling vermenigvuldigt de volledige puntenwaarde van een afgebouwde stad, inclusief de waarde van wakens. Als er dus 2 spelers bij een gecombineerde puntentelling betrokken zijn, is elk wapen 4 punten waard in plaats van 2. (Dized.MoC.0001)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Mag ik ervoor kiezen om geesten te verwijderen in plaats van deel te nemen aan een gezamenlijke puntentelling?
|text=Nee. <br />
Een gezamenlijke puntentelling geldt als '''1 puntentelling'''. Ervoor kiezen om geesten te verwijderen betekent dus helemaal geen punten krijgen. (FAQ.MoC.0004)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Als ik een gecombineerde puntentelling veroorzaak en ervoor kies om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen, vervalt dan de hele puntentelling (voor alle betrokken spelers)?
|text=Ja. Als je ervoor kiest om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen, dan vervallen alle punten. Als er dus 2 spelers bij een puntentelling betrokken zijn, mag je dus niet de puntentelling voor één speler gebruiken om spoken te verwijderen en alsnog punten krijgen voor de andere speler. <ref>
{{IconWorld}}
Bij een spel met één of twee spelers, gebruikt dezelfde speler meerdere kleuren. In dit geval telt elke kleur als een aparte speler.
</ref> (Dized.MoC.0003)
}}

== Einde van het spel ==

Carcassonne: De Mist kun je alleen als team winnen of verliezen. '''Er is geen eindtelling.''' Het spel kan op verschillende manieren tot een einde komen:

<div class="wica-top-spacing wica-visible">
{{RulesPlacingTile|header=fake-h4|title=Overwinning|rules=
Jullie bereiken of overschrijden het doelfiche op het scorespoor. Jullie hebben genoeg punten gehaald (50 op niveau 1) en hebben '''gewonnen'''! Gefeliciteerd, jullie kunnen nu verder naar het volgende niveau.
}}
{{RulesScoring|header=fake-h4|title=Nederlaag|rules=
<table width="100%">
<tr valign="top">
<td width="40%"> 1. Er zijn geen tegels meer in voorraad en jullie hebben het doelfiche nog niet bereikt.<br />
Jullie hebben helaas '''verloren''', en zullen het level opnieuw moeten proberen.</td>
<td width="2%"> &nbsp;&nbsp; </td>
<td width="2%" style="border-left:1 px dotted black;"> &nbsp;&nbsp; </td>
<td width="40%"> 2. Er zijn minder spoken in voorraad dan nodig om op een tegel te zetten.<br />
Jullie hebben helaas '''verloren''', en zullen het level opnieuw moeten proberen.</td>
</tr>
</table>
}}
</div>

{{FAQ|width=700px
|title= Hebben we het spel toch gewonnen als we het doelfiche op het scorespoor voorbij gaan?
|text= Ja. <br />
Jullie hebben het spel onmiddellijk gewonnen als jullie het doelfiche op het scorespoor bereiken of passeren - het is niet nodig het exacte aantal punten dat door het doelfiche aangegeven wordt te bereiken. (Dized.MoC.0032)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Krijgen we aan het einde van het spel nog punten (voor onafgebouwde steden en wegen)?
|text= Nee. <br />
Er is geen eindtelling bij dit spel. Als het einde van het spel bereikt wordt, kunnen er geen punten meer verkregen worden, dus zijn onafgebouwde wegen en steden nul punten waard. (Dized.MoC.0033)
}}

Jullie weten nu hoe je het eerste niveau van '''Carcassonne: De Mist''' moet spelen. Zodra jullie dit niveau verslagen hebben, kunnen jullie doorgaan met het volgende niveau. We zullen nu de verschillen en nieuwe elementen die bij elk niveau horen uitleggen. Alle spelregels die niet specifiek gewijzigd of opgeheven worden, blijven van kracht.

== <span id="Level2"></span>Niveau 2 ==

Op niveau 2 worden er 2 nieuwe soorten landtegels in het spel geïntroduceerd. De opzet is hetzelfde als bij niveau 1. Schud echter nu ook de '''5 spookslotten''' en '''5 kerkhoven''' door de rest van de tegels. Alle tegels zijn nu in het spel. Daarnaast moet jullie nu meer punten halen &mdash; 75 om precies te zijn. Leg het doelfiche op veld 25 van het scorespoor. Die moeten jullie nu twee keer bereiken. Om dat makkelijker zichtbaar te maken, kunnen jullie het doelfiche met de grijze kant naar boven neerleggen en die naar de kleurzijde draaien zodra jullie die voor het eerst bereiken. Als jullie het doelfiche de tweede keer bereiken, hebben jullie gewonnen.

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Features_Example_02.png|none|frame|Spookslot]] || [[File:Mists_C3_Features_Example_03.png|none|frame|Kerkhof]]
|}

=== Spookslotten ===

{{RulesPlacingTile|title=1. Landtegel leggen|rules=
Trek zoals gebruikelijk een tegel. Deze keer staat er een spookslot op. Er is ook een weg die bij het spookslot eindigt. Zoals gebruikelijk moeten jullie er bij het aanleggen van de landtegel voor zorgen dat alle zijden aan het speelveld passen.
[[File:Mists_C3_Castle_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Tegel met een spookslot.]]
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2. Een meeple zetten|rules=
Een meeple mag op het spookslot gezet worden in plaats van op de weg. Zoals gebruikelijk, mag je maar 1 meeple zetten.
[[File:Mists_C3_Castle_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' De meeple mag dit spookslot bezetten.]]
}}

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
Zodra een spookslot volledig door landtegels is omringd worden er punten voor geteld. Elke omliggende tegel met mist erop (inclusief de spookslot-tegel zelf) levert 2 punten op. <ref>
{{IconWorld}}
Jullie krijgen 2 punten voor de spookslot-tegel (waar altijd mist op staat) plus 2 punten voor elke aangrenzende tegel met mist. Een spookslot kan dus 2 tot 18 punten oplveren.
</ref>
[[File:Mists_C3_Castle_Example_03.png|none|frame|Hoera! Als één van de spelers deze tegel aanlegt, is het spookslot volledig omringd. Aan het einde van de beurt vindt er een puntentelling plaats. Er zijn in totaal 5 tegels met mist erop rondom het spookslot, plus de spookslot-tegel zelf. Jullie krijgen 12 punten en de meeple gaat terug naar de voorraad van {{ColorRed|rood}}.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Wanneer levert een spookslot punten op?
|text= Als het omringd is. <br />
Je krijgt punten voor een spookslot zodra het volledig omringd is door landtegels. (Dized.MoC.0029)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel punten krijg je voor een spookslot?
|text= 2 per mist-tegel. <br />
Als je een spookslot volledig omringd hebt met tegels, krijg je 2 punten voor elke omringende tegel met mist erop (inclusief de spookslot-tegel zelf). (Dized.MoC.0031)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Als we punten tellen voor een spookslot, krijg je dan ook 2 punten voor die tegel zelf?
|text= Ja. <br />
Als je punten telt voor een spookslot, krijg je 2 punten voor elke omliggende tegel met mist erop, inclusief de spookslot-tegel zelf. (Dized.MoC.0030)
}}

=== Kerkhoven ===

{{RulesPlacingTile|title=1a. Landtegel leggen|rules=
Deze keer wordt er een landtegel met kerkhof getrokken. Er staat ook een stad op de tegel. Leg de tegel zoals gebruikelijk aan zodat de randen passen &mdash; verder gebeurt er nu nog niets.
[[File:Mists_C3_Cemetery_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Tegel met een kerkhof.]]
}}

{{RulesPlacingTile|title=1b. Een meeple begraven|rules=
Zodra een kerkhof aan alle vier de zijden (links, rechts, boven en onder) een buurtegel heeft, moeten jullie een meeple begraven. Dat betekent dat jullie een meeple die op het speelveld staat op het kerkhof moeten zetten, waar die tot het einde van het spel blijft staan.

Verwijder daarna alle spoken van de kerkhoftegel. Hieronder leggen we uit hoe er spoken op het kerkhof terecht kunnen komen.

'''''Bijzondere situaties:'''
* ''Als je geen meeples op het speelveld hebt, moet je in plaats daarvan er één uit je voorraad gebruiken.''
* ''Als er 1 hond naast de begraven meeple ligt, wordt die hond uit het spel verwijderd.'' <ref>
{{IconWorld}}
Hondfiches worden pas vanaf niveau 3 gebruikt. Deze zin is dus niet van toepassing op niveau 2.
</ref> <ref>
{{IconArrow}}
Deze zin ontbreekt in de oorspronkelijke spelregels van [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']], maar werd later toegevoegd aan de bijgewerkte spelregels van 3/2023.
</ref> 

[[File:Mists_C3_Cemetery_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' {{ColorRed|Rood}} heeft in een eerdere beurt het kerkhof aan het speelveld aangelegd. Nu legt hij een tegel aan het kerkhof. Jullie besluiten gezamenlijk dat  {{ColorYellow|geel}} een meeple op het kerkhof legt en die begraaft. Vanaf nu speelt {{ColorYellow|geel}} met één meeple minder. Hierdoor mogen jullie wel 1 spook bedaren en terugleggen in de algemene voorraad.]]
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2a. Spoken zetten|rules=
Telkens als een speler tenminste één spook op een mistdeel moet zetten, moet je ook 1 spook op 1 open kerkhof op het speelveld zetten. Een kerkhof is open zolang het niet aan alle vier de zijden aan tegels grenst. <ref>
{{IconWorld}}
Een kerkhof is open zolang tenminste 1 van de vier zijden nog open is.
</ref>

Als er meerdere open kerkhoven zijn, mogen jullie gezamenlijk besluiten waar je het extra spook neer wilt zetten. Als er geen open kerkhoven zijn, dan hoef je geen extra spoken te zetten.
[[File:Mists_C3_Cemetery_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' {{ColorRed|Rood}} legt een tegel aan en moet er 2 spoken op zetten. Helaas is het kerkhof nog niet gesloten, wat betekent dat je daar ook 1 spook moet zetten. Tenslotte zet hij een meeple op de stad.]]

{{Clarification|width=700px
|title= Vraag: Als we een tegel aanleggen waarmee een mistbank wordt afgebouwd, zetten we dan meeples op een open kerkhof?
|text= '''Antwoord:''' Er wordt geen spook gezet en er hoeft ook geen spook op een open kerkhof gezet te worden. De beurtvolgorde is als volgt:<br />
1a. Leg de tegel aan waarmee de mistbank wordt afgebouwd.<br />
1b. Verwijder alle spoken van de afgebouwde mistbank.<br />
2a. Aangezien de mistbank afgebouwd is, voeg je er geen spook aan toe en ook niet aan een open kerkhof.<br />
2b. Zet zoals gebruikelijk een meeple indien gewenst en mogelijk.<br />
3. Tel eventuele afgebouwde projecten of verwijder spoken.<br /> (11/2022)
}}

}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2b. Een meeple zetten|rules=
Je mag geen meeple rechtstreeks op een kerkhof zetten. Je mag er echter wel zoals gebruikelijk één op een onafgebouwde weg of stad op de tegel zetten.
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Als we een spook op een kerkhof moeten zetten en er meerdere open kerkhoven zijn, hoeveel spoken moeten we dan zetten?
|text= 1. <br />
Als jullie een spook moeten zetten en er meerdere open kerkhoven zijn, hoeven jullie toch maar 1 spook te zetten, bepaal samen waar jullie het extra spook zetten. (Dized.MoC.0025)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Moet een kerkhoftegel volledig omringd worden door 8 tegels om het begraven van een meeple te veroorzaken? [niveau 2 tot en met 4].
|text= Nee, slechts 4. <br />
Jullie moeten een meeple in een kerkhof begraven zodra er aan alle vier de zijden van het kerkhof tegels liggen (links, rechts, boven en onder). (Dized.MoC.0028)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Wat gebeurt er als we een meeple moeten begraven, maar er geen meeples op het speelveld staan?
|text= Neem die uit voorraad. <br />
Als jullie een meeple moeten begraven maar er geen meeples op het speelveld staan, moet je er één uit je voorraad gebruiken. (Dized.MoC.0026)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Mag ik geesten van een kerkhof verwijderen in plaats van punten te krijgen?
|text=Ja. <br />
In plaats van punten te krijgen, mogen jullie '''maximaal 3 geesten verwijderen''' van precies '''1 tegel naar keuze'''. Dat mag ook een kerkhof zijn. (FAQ.MoC.0003)
[[File:Mists_C3_FAQ_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' De spelers mogen 3 geesten van dit kerkhof verwijderen in plaats van punten te krijgen voor een afgebouwd project.]]
}}

{{Clarification|width=700px
|title= Vraag: Hoe verwijderen we spoken van een kerkhof op niveau 2?
|text= '''Antwoord:''' Er zijn verschillende mogelijkheden:
<ul>
<li>Kies ervoor om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen.</li>
<li>{{IconBook}} Leg er 4 tegels omheen.<br />
Zodra er aan alle 4 de zijden van de kerkhoftegel (links, rechts, boven en onder) tegels liggen, mag je alle spoken van die kerkhoftegel verwijderen (naast het begraven van een meeple). (Dized.MoC.0027)</li>
</ul>
}}

== Niveau 3 ==

Maak na het schudden van '''alle''' 60 tegels '''3 gelijke stapels''' van elk 20 tegels.

Deze symboliseren hoeveel tijd jullie hebben om punten te krijgen. Vanaf nu, '''moeten''' jullie tegels van één stapel trekken totdat die op is. Pas dan mogen jullie aan de tweede, en later derde, stapel beginnen. Daarnaast moeten jullie met elke stapel een bepaald aantal punten gehaald hebben. Gebruik de 2 hondenfiches om dat aan te geven.

{|
|- valign="top"
| [[File:Mists_C3_Token_Hound_1.png|frame|none|Hondfiche 1 (Rufus)]]
| [[File:Mists_C3_Token_Hound_2.png|frame|none|Hondfiche 2 (Ronja)]]
|} 

Leg de hond met de I (Rufus) op veld 15 van het scorespoor. Jullie moeten tenminste dat aantal punten behaald hebben voordat de eerste stapel leeg is.

Leg de hond met de II (Ronja) op veld 0/50 van het scorespoor. Jullie moeten tenminste zoveel punten behaald hebben voordat de tweede stapel leeg is.

Jullie moeten veld 0/50 een tweede keer bereiken voordat de derde stapel leeg is. Leg het doelfiche dus ook op dat veld. Jullie moeten in totaal 100 punten halen om te winnen. <ref>
{{IconWorld}}
Net als bij niveau 2, kun je om dit duidelijker te maken het doelfiche met de grijze kant naar boven leggen en naar de kleurzijde draaien zodra jullie het de eerste keer bereiken. Zodra jullie het de tweede keer bereiken, hebben jullie gewonnen.
</ref> 

Als het  niet lukt om één van deze vooraf bepaalde puntenaantallen te halen, hebben jullie het niveau verloren.<ref>
{{IconArrow}}
Deze zin werd toegevoegd door [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] maar stond niet opgenomen in de oorspronkelijke spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']].
</ref>

[[File:Mists_C3_Hounds_Setup.png|frame|none|Legen van fiche bij het opzetten van niveau 3.]]

=== Honden ===

De twee honden markeren niet alleen het aantal punten wat jullie per stapel moeten halen, maar ze helpen ook bij het bedaren van de spoken.

[[File:Mists_C3_Hounds_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld 1a:''' Met de laatste tegel hebben jullie 8 punten gekregen en de scorepion naar veld 16 van het scorespoor verzet. Aangezien jullie Rufus, die op veld 15 staat, gepasseerd zijn, hebben jullie de eerste stapel gehaald!]]

Zodra een scorepion een veld met een hond bereikt of passeert, gebeurt er het volgende:

Jullie moeten de hond (d.w.z. Rufus in bovenstaand voorbeeld) meteen inzetten. Leg hem bij een willekeurige niet-begraven meeple op het speelveld. Jullie mogen nu van elk van '''2 verschillende landtegels''' in de directe omgeving (horizontaal, verticaal of diagonaal danwel van de tegel waarop je de hond hebt gelegd zelf) '''maximaal 3 spoken''' verwijderen. Leg deze spoken zoals gebruikelijk terug in de algemene voorraad.

[[File:Mists_C3_Hounds_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 1b:''' De meeple van {{ColorRed|rood}} staat op een goede plek en dus leggen jullie Rufus erbij. Jullie kiezen de tegel waar Rufus nu op ligt en verwijderen daar 2 spoken. Daarna kiezen jullie de kerkhoftegel en verwijderen daar 3 spoken. Die 5 gaan terug naar de algemene voorraad. Jullie zullen 1 spook op de kerkhoftegel achter moeten laten.]]

Hierna worden de overgebleven tegels van de eerste stapel bovenop de tweede stapel gelegd. Jullie hebben nu iets meer tijd om de 50 punten te halen die voor de tweede stapel benodigd zijn. Als dat gelukt is, wordt Ronja op dezelfe manier op het speelveld ingezet.

{{FAQ|width=700px
|title= De spelregels stellen dat bij het leggen van een hond, je die niet bij een begraven meeple mag leggen. Wat als er geen meeple op het speelveld staat? Of als er alleen begraven meeples zijn?
|text= Als er geen meeples, of alleen begraven meeples in het spel zijn, gaat de hond verloren omdat je die niet kunt leggen. <ref>
{{IconWorld}}
Dit is bevestigd door Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] tijdens Spielwiesn in München.
</ref> (11/2022)
}}

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
Een hond blijft bij de meeple waar jullie hem gelegd hebben liggen totdat die meeple geteld wordt. '''Nadat''' de punten voor de meeple zijn geteld, worden die voor de hond geteld.

Het maakt voor het tellen van de hond niet uit of jullie er bij het tellen van de meeple voor gekozen hebben om punten te krijgen of spoken te bedaren. Voor de hond krijgen jullie '''1 punt''' voor '''elk spook dat zich op dat moment op het speelveld bevindt'''.

'''Belangrijk:''' Jullie mogen er bij de telling van de hond '''nooit''' voor kiezen om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen.

Doe de hond na de puntentelling terug in de doos. Hij heeft rust verdiend tot het volgende spel.

Nogmaals, Rufus en Ronja werken precies hetzelfde.

[[File:Mists_C3_Hounds_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' {{ColorRed|Rood}} bouwt de stad af. Nadat jullie de punten hiervoor hebben geteld, tellen jullie Rufus. {{ColorRed|Rood}} neemt zijn meeple terug in voorraad en Rufus wordt uit het spel verwijderd.]]
}}

{{Clarification|width=700px
|title= Vraag: Hoe verwijderen we op niveau 3 spoken van een kerkhof?
|text= '''Antwoord:''' Er zijn verschillende mogelijkheden:
<ul>
<li>Kies ervoor om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen.</li>
<li>{{IconBook}} Leg er 4 tegels omheen.<br />
Zodra er aan alle vier de zijden van de kerkhoftegel (links, rechts, boven en onder) tegels liggen, verwijder je alle spoken van die kerkhoftegel (naast het begraven van een meeple). (Dized.MoC.0027)</li>
<li>Leg een hond op het speelveld bij een meeple aangrenzend aan een kerkhof en gebruik die om de spoken te verwijderen.</li>
</ul>
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Kan een hond spoken van zijn eigen tegel verwijderen?
|text= Ja. <br />
Nadat je een hond op het speelveld hebt gelegd, mag je van 2 willekeurige tegels die aan de hond grenzen maximaal 3 spoken elk verwijderen, inclusief de tegel waar je de hond op hebt gelegd zelf. (Dized.MoC.0024)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag een hond spoken van een kerkhof verwijderen?
|text= Ja. <br />
Als je een hond legt, verwijder je twee keer maximaal 3 spoken van een willekeurige aangrenzende tegel, ongeacht waar die spoken op die tegel staan. (Dized.MoC.0023)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik ervoor kiezen om spoken van een landtegel te verwijderen in plaats van punten te krijgen voor een hond?
|text= Nee. <br />
Je mag nooit afzien van punten krijgen bij een puntentelling voor een hond om in plaats daarvan spoken te verwijderen. (Dized.MoC.0022)
}}

== Niveau 4 ==

De opzet voor niveau 4 is vrijwel gelijk aan die van niveau 3. Doe echter 2 spoken terug in de doos &mdash; op niveau 4 hebben jullie dus maar 13 spoken ter beschikking.

Bovendien moeten jullie met elke stapel meer punten halen. Leg Rufus op veld 20 van het scorespoor (aan het einde van de eerste stapel moeten jullie 20 punten behaald hebben). Leg Ronja op veld 10 van het scorespoor (aan het einde van de tweede stapel moeten jullie 60 punten behaald hebben). Leg het doelfiche op veld 20 van het scorespoor om aan te geven dat jullie in totaal 120 punten moeten halen. <ref>
{{IconWorld}}
Jullie zullen de hondenfiches twee keer moeten passeren en het doelfiche 3 keer. Om dat gemakkelijker zichtbaar te maken, kun jullie alle fiches met de grijze kant naar boven leggen en elk hondfiche naar de kleurzijde draaien zodra jullie die de eerste keer bereiken. Als jullie het doelfiche de tweede keer bereiken, zijn er geen hondenfiches meer op het scorespoor en draaien julllie het doelfiche naar de kleurzijde. Zodra jullie die weer bereikt -de derde keer-, hebben jullie gewonnen.
</ref>

Er zijn geen andere bijzondere veranderingen in de spelregels op dit niveau. Het hogere aantal punten is echter een flinke uitdaging. <ref>
{{IconArrow}}
Deze laatste zin ontbreekt bij [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']].
</ref>

{{Clarification|width=700px
|title= Vraag: Hoe verwijderen we op niveau 4 spoken van een kerkhof?
|text= '''Antwoord:''' Er zijn verschillende mogelijkheden:
<ul>
<li>Kies ervoor om spoken te verwijderen in plaats van punten te krijgen.</li>
<li>{{IconBook}} Leg er 4 tegels omheen.<br />
Zodra er aan alle vier de zijden van de kerkhoftegel (links, rechts, boven en onder) tegels liggen, verwijder je alle spoken van die kerkhoftegel (naast het begraven van een meeple). (Dized.MoC.0027)</li>
<li>Leg een hond op het speelveld bij een meeple aangrenzend aan een kerkhof en gebruik die om de spoken te verwijderen.</li>
</ul>
}}

== Niveau 5 ==

Nu wordt het buitengewoon uitdagend omdat het spookt op de kerkhoven en die niet meer werken zoals jullie gewend waren. De opzet is hetzelfde, maar de vereiste puntenaantallen zijn anders. Hier volgt nog even een korte samenvatting:

Schud, net als bij de eerdere niveau's alle 60 tegels en verdeel ze in 3 evengrote stapels. Doe weer 2 spoken terug in de doos.

Leg Rufus op veld 15 van het scorespoor (aan het einde van de eerste stapel moeten jullie 15 punten gehaald hebben). Leg Ronja op veld 0/50 van het scorespoor (aan het einde van de tweede stapel moeten jullie 50 punten gehaald hebben). Leg het doelfiche ook op veld 0/50 van het scorespoor om aan te geven dat jullie in totaal 100 punten moeten halen. <ref>
{{IconWorld}}
Net als op eerdere niveau's kunnen jullie om dit gemakkelijker te zien het doelfiche met de grijze kant naar boven leggen en die naar de kleurzijde draaien wanneer jullie die de eerste keer bereiken. Als jullie die de tweede keer bereiken, hebben jullie gewonnen.
</ref>

=== Het spookt op het kerkhof ===

{{RulesPlacingTile|title=1a. Landtegel leggen|rules=
Als er een tegel met een kerkhof wordt getrokken, wordt die zoals gebruikelijk aangelegd.
}}

{{RulesPlacingTile|title=1b. Een meeple begraven|rules=
Zodra het kerkhof volledig omringd is door '''8 landtegels''' (zoals bij een spookslot), moeten jullie een meeple begraven. Dat betekent dat jullie een meeple die op het speelveld staat moeten nemen en die op het kerkhof moeten leggen, waar deze tot het einde van het spel blijft liggen. Het kerkhof is nu gesloten.

'''Opmerking:''' Kerkhoven zijn nu niet meer met 4 tegels afgesloten. Zet geen spoken meer bij gesloten kerkhoven. <ref>
{{IconWorld}}
Spookkerkhoven volgen niet dezelfde spelregels voor kerkhoven, dus zet je geen spoken op open spookkerkhoven zoals op niveau 2 tot en met 4.
</ref> <ref>
{{IconArrow}}
Deze alinea ontbreekt in de oorspronkelijke spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] maar werd toegevoegd door [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']]. De laatste zin werd in de bijgewerkte regels van 3/2023 weggelaten.
</ref>
}}

{{RulesPlacingMeeple|titles=2a. Spoken zetten|rules=
Nu moet op elke aan de zojuist aangelegde kerkhof grenzende tegel '''met mist 1 spook''' worden gezet. Het maakt niet uit of de mistbank afgesloten is, leeg is of dat er al spoken op de tegel staan.
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2b. Een meeple zetten|rules=
Er mogen geen meeples op het kerkhof zelf gezet worden. Dat mag echter wel, zoals gebruikelijk, op een onbezette weg of stad op de tegel.

[[File:Mists_C3_Haunted_Cemetery_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' {{ColorRed|Rood}} heeft helaas een kerkhoftegel getrokken. Hij legt die op de aangegeven plaats aan. Vervolgens zet hij in totaal 3 spoken op de mistdelen die aan het kerkhof grenzen. Tenslotte zet hij een meeple op de weg.]]
}}

{{RulesScoring|title=3a. Puntentelling afhandelen|rules=
Als de speler door het aanleggen van de tegel projecten heeft afgesloten, worden die zoals gebruikelijk geteld.
}}

{{RulesScoring|title=3b. Gedekte tegels|rules=
Kerkhoven waar het spookt zorgen ervoor dat jullie langzamerhand tegels kwijtraken. Zolang er tenminste 1 open kerkhof is, moeten jullie nu 1 '''gedekte''' tegel trekken. Deze moet dan gedekt aan een open kerkhof gelegd worden. Gedekte tegels mogen aan alle soorten terrein aangelegd worden (wegen, steden, enz.), maar ze bouwen niets af '''behalve kerkhoven'''. In alle andere projecten met een naastgelegen gedekte tegel 'spookt het' en die kunnen niet meer afgebouwd worden. Dat geldt ook voor spookslotten. Als er een gedekte tegel naast spookslot wordt gelegd, kan dat ook niet meer afgebouwd worden.

Zelfs als er meer dan één kerkhof open is, trek je toch maar één gedekte tegel. In dat geval mogen jullie kiezen aan welk kerkhof jullie die aan willen leggen.

[[File:Mists_C3_Haunted_Cemetery_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 1a:''' Het kerkhof is nog open. {{ColorRed|Rood}} trekt dus aan het einde van zijn normale beurt een gedekte tegel en legt die aan het kerkhof aan. Daardoor wordt de meeple van {{ColorYellow|geel}} geblokkeerd. Die kan geen punten meer krijgen.]]

Nieuwe open tegels mogen alleen aan gedekte tegels aangelegd worden als ze ook met tenminste één zijde aan een andere open tegel die al op het speelveld ligt grenzen. Gedekte tegels mogen aan andere gedekte tegels worden aangelegd.

'''Herinnering:''' Gedekte tegels tellen mee voor het afbouwen (sluiten) van een kerkhof en vervolgens begraven van een meeple.

[[File:Mists_C3_Haunted_Cemetery_Example_03.png|none|frame|'''Voorbeeld 1b:''' Het kerkhof is gesloten. Je hoeft geen gedekte tegels meer te trekken. Jullie besluiten gezamenlijk om de meeple van {{ColorYellow|geel}} te begraven.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel tegels moeten we om een spookkerkhof leggen om die af te sluiten? [op niveau 5 en 6]
|text= Alle 8. <br />
Om een spookkerkhof af te sluiten, moet het volledig omringd worden met 8 tegels (net als bij een spookslot). (Dized.MoC.0021)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Zorgt een spookkerkhof ervoor dat er spoken op afgebouwde mistbanken gezet moeten worden als er een kerkhof wordt aangelegd?
|text= Ja. <br />
Als je een spookkerkhof aanlegt, moet je op elke omliggende tegel met mist erop een spook zetten. Het maakt niet uit of de mistbank afgebouwd is of niet, of dat er al spoken op de tegel staan. (Dized.MoC.0020)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Kan ik een stad of weg die bij een gedekte tegel eindigt afbouwen?
|text= Nee. <br />
Gedekte tegels mogen aan alle soorten landschap aangelegd worden (wegen, steden, enz.), maar ze bouwen niets af behalve kerkhoven. Op alle andere projecten waar een gedekte tegel naast ligt spookt het en die kunnen niet meer afgebouwd worden. (Dized.MoC.0019)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Kan een spookslot met een gedekte tegel eromheen afgebouwd worden?
|text= Nee. <br />
Als er een gedekte tegel aan een spookslot wordt aangelegd, kan die niet meer afgebouwd worden. (Dized.MoC.0018)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik een tegel die als gevolg van een spookkerkhof getrokken is bekijken?
|text= Nee. <br />
Zolang er een open kerkhof is, moet je eens per beurt 1 tegel trekken ZONDER DIE TE BEKIJKEN en die aan een willekeurig open kerkhof leggen. (Dized.MoC.0017)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Hoeveel gedekte tegels moeten we elke beurt leggen als er meerdere open kerkhoven zijn?
|text= 1. <br />
Zelfs als er meer dan één kerkhof open is, hoef je toch maar 1 gedekte tegel te trekken en aan te leggen. In dit geval mag je kiezen aan welk kerkhof je die aanlegt. (Dized.MoC.0016)
}}

{{FAQ|width=700px
|title= Mag ik een landtegel zo aanleggen dat die ALLEEN aan een gedekte tegel grenst (en niet aan een open tegel)?
|text= Nee. <br />
Nieuwe open tegels mogen alleen aan een gedekte tegel worden aangelegd als ze met tenminste één zijde aan een andere open tegel grenzen die al op het speelveld ligt. (Dized.MoC.0015)
}}

== Niveau 6 ==

{{Disclaimer|text='''Bijgewerkte spelregels'''

Niveau 6 is door [[Hans im Glück/nl|HiG]] herschreven nadat een fout in de opzet werd opgemerkt. <ref>
{{IconWorld}}
Hierdoor zijn een aantal eerdere verhelderingen die door Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] op ''Spielwiesn'' in München in 11/2022 gegeven werden overbodig geworden:<br />
[https://www.carcassonnecentral.com/community/index.php?topic=5778.msg91238#msg91238 https://www.carcassonnecentral.com/community/index.php?topic=5778.msg91238#msg91238] 
</ref> 

Een bijgewerkte versie van de spelregels is te vinden op de website van [[CundCo/nl|CundCo]]:<br />
[https://cundco.de/en/boardgames/a-c/464/carcassonne-mists-over-carcassonne-de?c=33 https://cundco.de/en/boardgames/a-c/464/carcassonne-mists-over-carcassonne-de?c=33] 

}}

Op het laatste niveau, hebben jullie geen gezamenlijke telmeeple. In plaats daarvan neem je, ongeacht het aantal spelers, 3 meeples van 3 verschillende in het spel zijnde kleuren en zet die op veld 0/50 van het scorespoor. Jullie bepalen de kleuren van die meeples.

''Opmerking:'' Bij een spel met 3 spelers, heeft elke speler (kleur) zijn eigen telmeeple.

{{DottedFrameMessage|align=left|text=
'''Aanpassingen voor een spel met 2 spelers of solo:''' Speel je solo of met z'n tweeën, dan neem je de 3 meeples niet uit ieders eigen voorraad maar uit de doos.
}}

Doe '''3 spoken''' terug in de doos. Schud en verdeel de tegels in 3 evengrote gedekte stapels. Leg de honden op de velden 10 en 25 van het scorespoor. Leg het doelfiche op veld 0/50 van het scorespoor. Je leest het goed, dat zijn aanzienlijk minder punten dan voorheen. Maar juich niet te vroeg &mdash; de kerkhoven werken hetzelfde als op niveau 5. En het wordt nog moeilijker...

{{RulesScoring|title=3. Puntentelling afhandelen|rules=
In tegenstelling tot de voorgaande 5 niveaus krijgt iedere speler nu zijn eigen punten. 

Het vereiste aantal punten voor elke hond of het doelfiche is pas bereikt als '''elke''' speler die bereikt of gepasseerd heeft. Pas dan mogen jullie de honden inzetten. Het is dus van belang dat alle spelers punten krijgen.

Als jullie punten krijgen voor een kleur waarvan jullie geen telmeeple hebben, dan mogen jullie kiezen welke telmeeple jullie vooruit gaan zetten.

'''Opmerking:''' Als je punten telt voor een hond, zet dan de telmeeple van de betreffende kleur vooruit.

[[File:Mists_C3_Level_6_Example_01.png|none|frame|'''Voorbeeld 1a:''' {{ColorRed|Rood}} verbindt de twee steden en telt deze. Zowel {{ColorRed|rood}} als {{ColorYellow|geel}} krijgen 6 punten.]]

[[File:Mists_C3_Level_6_Example_02.png|none|frame|'''Voorbeeld 1b:''' Jullie hebben telmeeples gekozen in de kleuren {{ColorYellow|geel}}, {{ColorGreen|groen}} en {{ColorPink|roze}}. {{ColorRed|Rood}} mag daarom kiezen welke kleur de punten die {{ColorRed|rood}} verdiend heeft gaat krijgen. Je kiest voor {{ColorGreen|groen}} en verzet zowel de {{ColorYellow|gele}} als de {{ColorGreen|groene}} telmeeple elk 6 velden vooruit.]]
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Is Niveau 6 onmogelijk?
|text=Ja en nee. <br />
Helaas hadden we een fout gemaakt in de opzet van Niveau 6. Als gevolg daarvan, was Niveau 6 veel te moeilijk als je met 2, 4, of 5 spelers speelt of solo. Onze excuses daarvoor!<br />
Met de veranderingen die zijn aangebracht in de spelregels van Niveau 6 zou je nu een eerlijke kans moeten hebben. (FAQ.MoC.0007)
}}

{{FAQ|width=700px
|title=Niveau 6: Welke kleur krijgt punten bij een hondtelling?
|text=De hondtelling vind onmiddellijk na de puntentelling van de meeple waar je de hond bij gelegd hebt plaats. Diens kleur bepaalt welke kleur de punten van de hondtelling krijgt. <ref>
{{IconWorld}}
Dit werd bevestigd door Brigitte Fuchs van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] tijdens Spielwiesn in München.
{{FAQ|width=700px
|title=Wat gebeurt er op Niveau 6 bij een hondtelling? Wie krijgt de punten per geest? Op de eerdere niveau's was dat geen probleem omdat er maar 1 telmeeple was. Wat nu? 
|text=Bij een hondtelling op Niveau 6, krijgt de kleur van de meeple waar de hond bij is gelegd de punten (11/2022)
}}
</ref> (FAQ.MoC.0007)
[[File:Mists_C3_FAQ_Example_05.png|none|frame|'''Voorbeeld:''' Jullie bouwen de stad af. Na de puntentelling, tel je punten voor Rufus. Je verplaatst de {{ColorRed|rode}} {{ColorRed|red}} scoring meeple forward.]]
}}

== Samenvatting van alle niveau's ==

Hieronder vind je een samenvatting van alle niveaus (<span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_1-6.png|frameless|x30px]]</span><!--1, 2, 3, 4, 5, 6-->) en de exacte volgorde van alle acties. Het laat je zien welke acties plaatsvinden en wanneer, als er meerdere tegelijk plaatsvinden. De afzonderlijke acties hebben geen onderlinge afhankelijkheden. 3b kan bijvoorbeeld plaatsvinden als 3a nog niet plaatsgevonden heeft. Aangezien dit slechts een samenvatting is, raden we aan de rest van de spelregels te lezen voordat je gaat spelen. <ref>
{{IconArrow}}
Deze alinea bevat de volledige tekst die door [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] in de oorspronkelijke spelregels vermeldde. [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] had alleen de eerste en tweede zin van deze alinea en liet de rest weg.
</ref>

{{RulesPlacingTile|title=1a. Landtegel leggen|rules=
* De basisspelregels van Carcassonne zijn van toepassing. Negeer de mist bij het aanleggen van tegels.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_3+.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 3+:--> Er mogen alleen tegels van de actieve stapel worden getrokken.
}}

{{RulesPlacingTile|title=1b. Mist controleren|rules=
* Als er een mistbank is afgebouwd, worden alle spoken van de betreffende tegels verwijderd en teruggelegd in de algemene voorraad.
}}

{{RulesPlacingTile|title=1c. Meeple begraven|rules=
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_2+.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 2+:--> Als er een kerkhof is afgesloten moet er 1 meeple begraven worden.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_2-4.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 2, 3, 4:--> Een kerkhof is afgesloten als er aan alle 4 de zijden een tegel ligt. Leg alle spoken op het kerkhof terug in de algemene voorraad.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_5-6.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 5, 6:--> Een kerkhof is afgesloten als het volledig omringd wordt door 8 tegels.
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2a. Spoken zetten|rules=
* Als er een tegel met mist is aangelegd, moet je spoken zetten. Zet 1 spook minder als je een bestaande mistbank uitbreidt.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_2-4.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 2, 3, 4:--> Als er spoken op het speelveld worden gezet, zet dan 1 extra spook op een open kerkhof.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_5-6.png|frameless|x30px]]</span><!--Levels 5, 6:--> Als er een kerkhoftegel is aangelegd, zet dan 1 spook op elke omliggende tegel met mist.
}}

{{RulesPlacingMeeple|title=2b. Een meeple zetten|rules=
* Je mag een meeple op een weg, stad of spookslot (op Niveau 2+) op de zojuist aangelegde tegel zetten.
}}

{{RulesScoring|title=3a. Puntentelling afhandelen|rules=
* Wegen, steden en spookslotten worden geteld als ze zijn afgebouwd. Er mag gekozen worden tussen punten krijgen of maximaal 3 spoken van 1 tegel verwijderen.
* Als er meerdere meeples op het afgebouwde project staan, krijgt elke afzonderlijke kleur de volle punten.
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_6.png|frameless|x30px]]</span><!--Level 6:--> Er staan meerdere scorepionnen op het scorespoor. Elke kleur krijgt zijn eigen punten. Markeerfiches (hond, doelfiche) worden pas afgehandeld als alle spelers die bereikt hebben of gepasseerd zijn.
}}

{{RulesScoring|title=3b. Honden|rules=
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_3+.png|frameless|x30px]]</span><!--Level 3+:--> Als er een hond op het scorespoor bereikt wordt, mag de volgende stapel gebruikt worden en leg je de hond bij een meeple op het speelveld. Verwijder van 2 tegels in de onmiddellijke omgeving van de hond elk maximaal 3 spoken. <ref>
{{IconArrow}}
Deze zin is aangepast in overeenstemming met de bedoeling van de oorspronkelijke spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']]. De versie van de Engelse spelregels die bij de editie van [[Z-Man Games/nl|'''ZMG''']] zit heeft een andere betekenis, mogelijk door een vertaalfout:<br />
"Zodra de hond volledig omringd is, verwijder 3 spoken van elk van 2 tegels."<br />
Deze zin is in de bijgewerkte spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] gecorrigeerd.
</ref>
}}

{{RulesScoring|title=3c. Kerkhof waar het spookt|rules=
* <span style="display:inline-block;">[[File:Mists_C3_Summary_Numbers_5-6.png|frameless|x30px]]</span><!--Level 5, 6:--> Trek aan het einde van je beurt een gedekte tegel en leg die aan een open kerkhof aan. Gedekte tegels bouwen (behoudens kerkhoven) geen projecten af.
}}

{{RulesAction|title=Einde van het spel|rules=
Het spel is '''onmiddellijk''' afgelopen als:
* Jullie winnen door het vereiste aantal punten te behalen, of
* Jullie verliezen doordat de spoken op zijn of omdat er geen tegels meer zijn in de trekstapels.
}}

== Tegeloverzicht ==

{{BeginTileList|width=100%|tiles=60 + 1 starttegel}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_01.png|count=2}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_03.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_04.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_05.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_06.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_07.png|count=2}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_09.png|count=2}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_11.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_12.png|count=1|config=(3)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_13.png|count=1|config=(3)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_14.png|count=3|config=(3;3;2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_21.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_20.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_22.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_23.png|count=2|config=(3;2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_25.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_26.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_27.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_28.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_29.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_30.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_31.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_32.png|count=1|config=(3)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_33.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_34.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_17.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_18.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_35.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_19.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_36.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_37.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_38.png|count=2}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_40.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_41.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_42.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_43.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_44.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_45.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_46.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_47.png|count=1|config=(3)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_48.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_50.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_49.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_51.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_52.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_54.png|count=2|config=(2;1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_55.png|count=1}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_56.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_58.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_57.png|count=1|config=(2)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_59.png|count=1|config=(1)}}
{{Tile|image=Mists_C3_Tile_60.png|count=1|config=(2)}}
{{EndTileList}}
{{BeginTileList}}
{{Tile|image=Mists_C3_Start_Tile.png|count=1|width=200px|config=(3) - (2x2 starttegel)}}
{{EndTileList}}

De getallen tussen haakjes staan voor het aantal spooksymbolen op de tegel.

== Accessoires ==

{|
|- valign="top"
| [[File:Geister 200x200.jpg|frame|none|[https://cundco.de/en/accessories/499/clear-ghost-meeple-set?c=114 Set doorzichtige geest-meeples]]] || [[File:Kristall-gesamt 200x200.jpg|frame|none|[https://cundco.de/en/accessories/500/clear-guard-meeple-set?c=114 Set doorzichtige bewakingsmeeples]]] || [[File:Frozen 200x200.jpg|frame|none|[https://cundco.de/en/accessories/501/frozen-guard-meeple-set?c=114 Set bevroren bewakingsmeeples]]]
|}

{{FootnoteIconPara}}

[[Category:Completed]]
[[Category:Mists over Carcassonne]]
[[Category:Spinoff]]