View source for The Catapult (1st edition)/nl

<!--include here possible redirection -->{{UX
|seotitle={{TextCarcassonne}} - {{TranslatedPageName}}
|sortingtitle=De Katapult (1e editie)
|image={{filepath:Box_Catapult_C1_999.png|nowiki}}
|description={{#lst:{{FULLPAGENAME}}|description}}
}}
<div style="display:none;"><section begin="description" />
<!--Need to add a description - anyone can add :)-->
<section end="description" /></div>
<languages />{{ChooseDesign|image=Catapult_C1_Tile_06.jpg|noredesign=true|type=expansion}}
{{Breadcrumbs
|link1={{CarcassonneLink}}
}}

<div class="toclimit-4">
{| style="float:right; text-align:center;"
|-
| [[File:Box_Catapult_C1_999.png|frameless|right|x300px]]
|}
__TOC__
</div>

{{DottedFrameMessage|text=''Tijd voor de jaarlijkse kermis in Carcassonne! Rondreizende artiesten arriveren in de streek en brengen hun nieuwste aanwinst mee: een katapult, waarmee ze allerlei roekeloze maar wonderbaarlijke stunts uithalen. Dat niet alles volgens plan verloopt, is nauwelijks het vermelden waard ...''
}}

== Algemene informatie en opmerkingen ==

[[File:{{CatapultLink|edition=C1|logo=name}}|frame|right|link=|uitbreidings symbool]]

'''De Katapult''' werd oorspronkelijk uitgebracht door [[Hans im Glück/nl| Hans im Glück]] in {{Year|2008}}.

Dit is de zevende grote uitbreiding voor {{BaseGameLink|edition=C1|logo=hide|text={{TextCarcassonne}}}} en introduceert een paar nieuwe aspecten aan het spel. 


Nieuwe eigenschappen/dingen zijn:
* Een katapult
* 4 verschillende actie fiches
* Kermissen

== Speelmateriaal == 

* '''12 nieuwe landtegels''' met kermissen
* '''24 katapult fiches''' - 6 fiches van 4 verschillende types
* '''1 houten katapult'''
* '''1 lineaal'''

== Spelregels == 

=== Voorbereiding === 

De 12 nieuwe landtegels worden gemengd met de andere landtegels. De katapult wordt aan de kant gelegd en de liniaal ernaast. Iedere speler krijgt vervolgens een katapultfiche van iedere soort - in totaal vier voor iedere speler.

<span id="fair"></span>

=== Het leggen van landtegels ===

De spelers trekken en leggen de tegels volgens de gebruikelijke regels. <ref>
{{IconBook}} Op de gele grond van een kermis eindigt een weg. Dit is iets anders dan kruisingen of bosjes, want de transportwagen kan een kermis niet oversteken naar de andere kant, omdat het een project is. (gewijzigd 10/2013)
</ref> 
<ref>
{{IconBook}} '''Vraag''': Scheiden de gele gebieden de (groene) weide in tweeën (tegel met klooster en tegel met twee tegenover elkaar liggende stadsdelen)? '''Antwoord''': Als de (groene) weiden niet op een andere manier verbonden zijn, worden deze door de kermis gescheiden.
</ref>

{{GreyStrip|title=De kermis}}
[[File:{{Feature|name=CatapultFair|variant=imagename}}|frame|right|De kermis]]

Wanneer een landtegel met een kermis <ref>
{{IconBook}} '''Vraag''': Kan de transportwagen "langs" een kermis rijden, of splitst een kermis überhaupt een weg? '''Anwoord''': De kermis is een " eigenschap," dus de transportwagen kan er niet door. (gewijzigd 10/2013)
</ref> 
wordt getrokken, moet het op de gebruikelijke manier worden geplaatst en moet de speler zijn of haar beurt volledig afmaken. Het spel wordt dan onderbroken voor een 'katapultronde'. De speler wiens beurt net is afgelopen kiest één van de vier katapultfiches en schiet deze weg met de katapult. Met de wijzers van de klok mee moeten de andere spelers dan een katapultfiche van dezelfde soort uit hun voorraad pakken en op dezelfde manier als de eerste speler wegschieten. Elke speler mag maar één poging doen

{{ExampleImage|image={{Piece|name=Catapult|variant=imagename}}|description=De katapult}}

De gevolgen van de verschillende katapultfiches staan hieronder opgesomd.

Na de katapultronde gaan alle katapultfiches terug naar hun eigenaars, en het spel gaat verder met de klok mee vanaf de volgende speler.

<span id="catapult_tokens"></span>

{{GreyStrip|title=De katapult fiches}}

===== Taartgevecht - verwijder horigen =====

[[File:{{Piece|name=KnockOutToken|variant=imagename}}|frame|right|{{Piece|name=KnockOutToken|edition=C1}}]]

Het doel is om, indien mogelijk, de horigen van andere spelers op het speelveld te raken. <ref>
{{IconBook}}
Het speelveld bevat de normale tegels en "starttegels". Dit betekent dat de aanhangers op de tegels die overeenkomen met de school, de Stad Carcassonne, en het Rad van Fortuin geraakt en verwijderd kunnen worden. De speciale figuren zoals De Graaf of De Leraar blijven in hun gebied. Horigen op het scoretableau mogen echter niet worden weggenomen, omdat dit dan een puinhoop vormt. Het scoretableau hoort hier dus niet bij het speelveld.
{{IconWorld}}
Dit geldt ook voor de tegels van de Stad Leipzig. De Knock out fiche kan dus zowel horigen binnen als buiten de Stad Carcassonne, het Rad van Fortuin en de Stad Leipzig beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor de horigen die op de schooltegels worden ingezet. De bijzondere speelstukken en neutrale speelstukken op deze tegels blijven echter ongemoeid.
</ref> 
Als een horige door dit fiche geraakt of aangeraakt wordt - ongeacht of de horige omver wordt gegooid of niet - dan moet deze horige onmiddellijk door zijn eigenaar worden teruggehaald en in de voorraad worden teruggelegd. Als meerdere horigen door het fiche geraakt worden, worden ze allemaal teruggegeven aan hun betreffende eigenaars. Horigen van de speler die het fiche heeft afgeschoten moeten ook worden teruggehaald. Bovendien zijn kettingreacties toegestaan: als een horige wordt omgegooid en daarbij een andere horige raakt, moeten beiden uit het spel worden genomen.

<br clear="all" />

===== Verliefd - volger uitwisseling =====

[[File:{{Piece|name=SeductionToken|variant=imagename}}|frame|right|{{Piece|name=SeductionToken|edition=C1}}]]

Dit fiche heeft alleen effect als het op minstens één landtegel op het speelveld komt te liggen. <ref>
{{IconArrow}} 
De [[Rio Grande Games/nl|'''RGG''']] editie voegt de volgende verduidelijking toe: "Als het van de kaart glijdt, heeft het geen effect!”
</ref> Als het niet op het speelveld terechtkomt, moet hij onmiddellijk teruggegeven worden aan de speler. Als de speelfiguur op het speelveld terechtkomt, dan bepalen de spelers welke horige het dichtst bij het fiche staat. <ref name="original">
{{IconWorld}}
Alle speelstukken of fiches die door het fiche verplaatst of omgegooid zijn moeten op hun oorspronkelijke plaats teruggezet worden alvorens met deze actie verder te gaan.
</ref> <ref>
{{IconBook}}
Het speelveld bevat de gewone tegels en "starttegels". Dit betekent dat de horigen op de tegels van de school, de Stad Carcassonne, en het Rad van Fortuin gekozen en verwisseld kunnen worden. De bijzonders speelstukken zoals de graaf of de leraar blijven in hun gebied. Horigen op het scoretableau mogen echter niet genomen worden, omdat dit dan een puinhoop vormt. Het scoretableau hoort hier dus niet bij het speelveld. (10/2012)<br />
{{IconWorld}}
Dit geldt ook voor de tegels van de Stad Leipzig. Het verleidingsfiche kan dus zowel op horigen binnen als buiten de Stad Carcassonne, het Rad van Fortuin en de Stad Leipzig van invloed zijn. Hetzelfde geldt voor horigen die op de schooltegels worden ingezet. De bijzondere speelstukken en neutrale speelstukken op deze tegels blijven echter ongemoeid.
</ref> <ref>
{{IconArrow}}
De spelregels van [[Rio Grande Games/nl|'''RGG''']] bevatten een extra restrictie die aangeeft dat de spelers moeten bepalen welke '''tegenstander''' het dichtst bij de fiche is. In de spelregels van [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] is dit voorschrift niet opgenomen. Deze situatie kan het gevolg zijn van een foute vertaling.
</ref> In onduidelijke gevallen moet de liniaal worden gebruikt om de precieze afstand te meten. De speler die het speelstuk heeft gegooid mag dan deze horige ruilen voor een eigen horige. Deze ruil kan gebeuren met een horige uit de eigen voorraad, of met een horige die al in het spel is. <ref>
{{IconBook}}
'''Vraag:''' Welke speelstukken mogen bij "Verleiding" omgeruild worden?
'''Antwoord:''' Alleen de horige die het dichtst bij het speelstuk staat mag geruild worden. Het maakt niet uit of de horige van jou is of van iemand anders. De aangewezen horige kan worden geruild met een van jouw horigen. Horigen die op deze manier geruild kunnen worden zijn:
* {{Figure|name=NormalMeeple|edition=C1}}
* {{Figure|name=LargeMeeple|edition=C1}}
* {{Figure|name=Mayor|edition=C1}}
* {{Figure|name=Wagon|edition=C1}}
* {{Figure|name=Phantom|edition=C1}}
* {{Figure|name=Ringmaster|edition=C2}}
* {{Figure|name=GuardMeeple|edition=C1}}
* {{Figure|name=Abbot|edition=C3}}
Een transportwagen kan bijvoorbeeld worden geruild met een normale horige. (11/2014; updated 07/2020; bijgewerkt 12/2023)<br />
{{IconWorld}}
Deze [[Hans im Glück/nl|'''HiG''']] VVV is bijgewerkt met horigen die oorspronkelijk niet in de lijst stonden (fantoom, circusdirecteur, bewakingshorige, abt). Houd er rekening mee dat de horige die de aangewezen horige vervangt, een geldige moet zijn voor het bestemmingsproject. Dit geldt vooral voor horigen met plaatsingsbeperkingen (abten, burgemeesters, transportwagens) en projecten zoals tuinen.   
</ref> De geruilde horige wordt teruggegeven aan de eigenaar.

<br clear="all" />

===== Schietwedstrijd - eerlijke wedstrijd =====

[[File:{{Piece|name=TargetHurlingToken|variant=imagename}}|frame|right|{{Piece|name=TargetHurlingToken|edition=C1}}]]

Met dit fiche moeten alle spelers proberen de kermistegel te raken die de huidige katapultronde in gang heeft gezet toen het werd geplaatst. Wie het fiche het dichtst bij die tegel gooit wint de schietoefening en krijgt meteen 5 punten. <ref name="original"/>
Als het niet duidelijk is wie de winnaar is, moet de liniaal worden gebruikt voor een precieze meting; in het geval van een gelijke stand, krijgt elke speler met een gelijke stand 5 punten.

<br clear="all" />

===== Vangen - de een werpt, de ander vangt =====

[[File:{{Piece|name=CatchToken|variant=imagename}}|frame|right|{{Piece|name=CatchToken|edition=C1}}]]

De speler die de fiche wegschiet moet de liniaal halverwege tussen hem of haar en de speler links plaatsen. Dan moet hij of zij proberen het fiche minstens zo ver als de liniaal te schieten, terwijl de andere speler moet proberen het fiche op te vangen. De volgende situaties kunnen zich voordoen: 

[[File:Cat C1 Catch example.png|frame|none|Vangregels: 
<ul>
<li>'''voorbeeld A : Gevangen.''' De vanger krijgt 5 punten </li>
<li>'''voorbeeld B: Niet gevangen - maar ver genoeg.''' De werper krijgt 5 punten </li>
<li>'''voorbeeld C: Niet gepakt - en niet ver genoeg.''' De vanger krijgt 5 punten </li>
<li>'''voorbeeld D: Aangeraakt - maar niet gevangen.''' De werper krijgt 5 punten </li>
</ul>]]

De speler aan de linkerkant moet dan het fiche naar de speler links van hem of haar gooien. Herhaal dit tot dat alle spelers een kans hebben gehad om werper en vanger te zijn.

=== Huisregels ===

{{IconHouse}} Negeer alle gebruikelijke spelregels van De Katapult, en geef in plaats daarvan meteen 5 punten aan elke speler die een kermistegel uit de zak trekt en er een horige op zet. Merk op dat het een gewone horige moet zijn - het mag geen hoofdman, burgemeester of transportwagen zijn. (Met dank aan Johngee.)

== Tegelverdeling == 

{{BeginTileList|width=600px|tiles=12}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_01.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_02.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_03.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_04.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_05.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_06.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_07.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_08.jpg|count=1|countextra=<ref>
{{IconWorld}}
Er zijn 2 afzonderlijke weidedelen op deze tegel. Aan de vier randen van deze tegel mogen alleen weiden worden aangelegd, dat geldt ook voor de 2 randen met geel die er naar toe lopen.
{{FAQ|width=700px|title=In de uitbreiding De Katapult zit een tegel met een klooster en een kermis. Op deze tegel loopt de gele grond door tot 2 van de randen van de tegel. Het is duidelijk dat dit de twee weidedelen scheidt. Wat voor tegel mag aan de randen die door het geel geraakt worden aangelegd worden? Alleen regels met weide aan die rand, of mag een weg bij de gele grond eindigen?
|text=Aan deze rand mag alleen een weide worden aangelegd. (5/2014)}}
</ref>|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}} + {{Feature|edition=C1|name=Monastery}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_09.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_10.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_11.jpg|count=1|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}} + {{Feature|edition=C1|name=ContinuousRoad}}}}
{{Tile|image=Catapult_C1_Tile_12.jpg|count=1|countextra=<ref>
{{IconBook}}
Alleen de gele grond van een kermis kan weidedelen scheiden; de vlaggenmast scheidt de weide dus niet.</ref>|config={{Feature|edition=C1|variant=short|name=CatapultFair}}}}
{{EndTileList}}

{{BeginTileList|width=600px|tokens=24}}
{{Tile|image={{Piece|name=CatchToken|edition=C1|variant=imagename}}|link=#catapult_tokens|padding-right=30px|count=6|size=60px|config={{Piece|name=CatchToken|edition=C1|variant=short}}}}
{{Tile|image={{Piece|name=TargetHurlingToken|edition=C1|variant=imagename}}|link=#catapult_tokens|padding-right=30px|count=6|size=60px|config={{Piece|name=TargetHurlingToken|edition=C1|variant=short}}}}
{{Tile|image={{Piece|name=SeductionToken|edition=C1|variant=imagename}}|link=#catapult_tokens|padding-right=30px|count=6|size=60px|config={{Piece|name=SeductionToken|edition=C1|variant=short}}}}
{{Tile|image={{Piece|name=KnockOutToken|edition=C1|variant=imagename}}|alignimage=center|padding-right=30px|link=#catapult_tokens|count=6|size=60px|config={{Piece|name=KnockOutToken|edition=C1|variant=short}}}}
{{EndTileList}}

{{FootnoteIconPara}}

[[category:Eerste editie]]
[[category:Eerste editie grote uitbreiding]]