Basisspel
Algemene informatie en opmerkingen
Oorspronkelijk uitgegeven door Hans im Glück, in 2014; deze tweede editie van het spel wordt aangeduid met C2. De 20-jarig Jubileum Editie is uitgegeven in 2021 inclusief enkele feestelijke elementen die geen invloed hebben op de spelregels. De derde editie, aangeduid met C3, werd in 2021 uitgegeven en bevat meer gedetailleerde tekeningen en enkele kleine wijzigingen in de bewoording.
Exemplaren gedrukt in C2 in de periode 2014-2016 hebben de Steden met een donkere achtergrond. De 20-jarig jubileumeditie en Carcassonne C3 hebben steden met afgekapte gebouwen.
Het spel werd uitgebracht in zijn eertse editie, kortweg C1 genoemd, in 2000. Deze editie bevat enkele variaties in de tekst, in vergelijking met latere edities, en een andere grafische stijl. Alle edities zijn echter vergelijkbaar.
Informatie over boerenregels
Boeren worden door de meeste Carcassonne spelers tot het basisspel gerekend. Ze worden ook gebruikt in elk officieel toernooi, daar ze meestal niet als een uitbreiding worden gezien. In de C2 en nieuwe edities van Carcassonne zijn boeren apart gezet als aanvulling om het spel gemakkelijker toegankelijk te maken voor nieuwe spelers en de leercurve wat af te vlakken. WikiCarpedia volgt deze gestroomlijnde aanpak. Ter wille van andere uitbreidingen en de rest van de WikiCarpedia, worden boeren tot het basisspel gerekend. De spelregels voor boeren vind je hier.
Speelmateriaal en voorbereiding
Het volgende deel zal de eerste opzet uitleggen en alle onderdelen van het spel introduceren.
De 72 landschapstegels tonen wegen, steden en kloosters in een weide.
De achterkanten van de landtegels zijn gelijk, behalve die van de starttegel, deze heeft een donkere achterkant, hierdoor is het makkelijker om deze te herkennen. Andere grafische elementen zoals huizen, mensen of dieren hebben geen invloed op het spel[1].
Plaats de starttegel (de tegel met de donkere achterkant) in het midden van de tafel. Schud de overgebleven tegels en leg deze als gedekte stapels op tafel, zodat ze voor iedereen makkelijk te pakken zijn. Het is ook mogelijk om de tegels in een zak of de doos te doen en ze hieruit blind te pakken.
Dan komt het scoretableau, deze zet je aan de zijkant van je speelgebied (tafel, vloer, etc.).
Tenslotte zijn daar de meeples. In de doos zul je 40 gewone meeples vinden, 8 van elke kleur: geel, rood, groen, blauw en zwart. [2] Verder zijn er ook 5 abten, 1 in elk van de genoemde kleuren. Het gebruik van de abten staat beschreven in de pagina over de mini-uitbreiding De Abt. Abten zijn vanuit het basisspel gezien niet van belang.
Meeples |
Start met alle spelers 7 meeples te geven in de kleur van zijn keuze. Deze meeples vormen de persoonlijke voorraad van elke speler. Elke speler neemt zeven meeples van zijn gekozen kleur, deze vormen zijn voorraad. Plaats elke spelers achtste meeple op vakje 0, op het scoretableau. Deze worden gebruikt om iedereens score bij te houden tijdens het spel. Wanneer je niet met De Abt speelt, plaats deze dan terug in de doos.
Vraag: Te weinig meeples—spelen we het verkeerd of zijn er echt te weinig?
Overzicht en doel van het spel
In Carcassonne leggen de spelers om beurten tegels aan en breiden ze het landschap van wegen, steden, kloosters en velden uit, één tegel tegelijk. De spelers mogen hun pionnen ook op de afzonderlijke kenmerken van de tegels plaatsen (wegen, steden, kloosters en akkers), waar ze dan struikrovers, ridders, monniken en boeren worden. Gedurende het spel worden punten verdiend, en de speler met de hoogste score aan het eind is de winnaar!
Spelverloop
Carcassonne wordt met de klok mee gespeeld. Het spel begint met de jongste speler, [3] [4] de speler die aan de beurt is voert onderstaande acties in de aangegeven volgorde uit, waarna de volgende speler aan de beurt is, enzovoort. Eerst geven we een korte beschrijving van de acties die je tijdens je beurt moet doen. Deze acties worden gedetailleerder als we de wegen, steden en uiteindelijk de kloosters hebben uitgelegd. Wat zijn deze acties?
1. Landtegel leggen
De speler moet 1 landtegel van één van de gedekte stapels trekken een met ten minste 1 zijde aan de reeds op het speelveld liggende tegels leggen. [5] |
De wegen
1. Landtegel leggen
Je hebt net de afgebeelde tegel met 3 uit een dorp lopende wegen getrokken. Deze tegel moet zo gelegd worden dat het huidige speelveld uitgebreid wordt (de tegels die al gelegd zijn) In het uitzonderlijke geval dat een tegel nergens gelegd kan worden en alle spelers het daarover eens zijn, wordt deze aan de kant gelegd en trekt de speler een nieuwe tegel. [6] [7]
2. Een meeple als struikrover op een weg zetten
Nadat je een tegel hebt gelegd, mag je een meeple als struikrover op één van de wegdelen van die tegel zetten, maar alleen als de weg nog niet is bezet door een andere struikrover.
In ons voorbeeld, sinds dat de weg nog niet afgemaakt is, wordt er ook nog niet gescoord (zie actie 3) en is de volgende speler nu aan de beurt.
De volgende speler trekt een tegel die hij/zij plaatst om het landschap te vergroten. Ze mag geen meeple op de weg naar rechts plaatsen, omdat er al een struikrover op die weg aanwezig is. In plaats daarvan kiest ze ervoor om haar meeple als een ridder in het stadssegment van die tegel te plaatsen.
3. Puntentellingen afhandelen
Als beide uiteinden van de weg zijn afgesloten, is die weg afgebouwd en volgt een puntentelling. Het uiteinde van een weg is gesloten wanneer deze eindigt in een dorp[8], een stad, een klooster of door een circuit te maken. [9]
Vraag: Kan een weg in niets eindigen?
Hoewel je tegenstander de tegel heeft geplaatst, wordt hiermee ook jouw weg voltooid. Hoeveel punten scoor je? Bij het tellen van de punten van een weg krijg je voor elke tegel waaruit je weg bestaat 1 punt. In dit voorbeeld is de weg gemaakt uit 3 tegels, hierdoor scoor je 3 punten.
Nu is het tijd om de punten te tellen. Hoeveel punten je hebt wordt bijgehouden met de meeple die je voor aanvang van het spel op het scoretableau hebt gezet. In ons voorbeeld zet je hem 3 velden naar voren om aan te geven dat je 3 punten hebt gekregen. Opmerking: als je de 50 punten passeert, leg je jouw meeple op zijn zij om te laten zien dat je meer dan 50 punten hebt.
Na elke puntentelling gaan de meeples die bij de puntentelling van de weg betrokken waren naar hun eigen voorraad terug.
We hebben de belangrijkste delen van het spel al gezien. Nu zullen we dieper in gaan op die acties door te laten zien hoe ze van toepassing zijn op steden en kloosters:
De steden
1. Landtegel leggen
2. Een meeple als ridder in een stad zetten
Vervolgens kun je kijken of er al een meeple als ridder in de stad staat. Dat is hier niet het geval, dus kun je een van je meeples als ridder.
3. Puntentellingen afhandelen
Laten we verder gaan met het voorbeeld en aannemen dat er een paar beurten zijn verstreken. Je trekt nu deze tegel en vergroot hiermee je stad. Omdat door het leggen van deze tegel een project wordt afgebouwd (in dit geval een stad), moeten de punten geteld worden. Een stad is af als deze volledig door muren is omsloten en er geen gaten in zitten. Omdat jouw meeple in de stad staat, krijg jij de punten.
Elke tegel waaruit de afgebouwde stad bestaat, is 2 punten waard. Daarnaast is elk stadswapen (verder "wapen" genoemd) 2 extra punten waard. [10] Voor deze stad krijg je 8 punten! Net als bij elke andere puntentelling krijgt hij je de bij de puntentelling betrokken meeple terug in je voorraad.
De kloosters
1. Landtegel leggen
2. Een meeple als monnik op een klooster zetten
3. Puntentellingen afhandelen
Een klooster is afgebouwd als het volledig door tegels is omgeven. Bij de puntentelling is het klooster 1 punt waard voor elk van de betreffende tegels (inclusief die met het klooster).
Door deze tegel te plaatsen, voltooi je jouw klooster. Dit levert je 9 punten op en stelt je in staat om je meeple terug te nemen.
De meeste regels voor Carcassonne zijn nu behandeld. Nu zijn er nog een paar kleine regels over, maar eerst een kleine samenvatting van wat er tot dusver geleerd is:
Samenvatting
1. Landtegel leggen
- Een getrokken landtegel moet altijd zo aan het speelveld worden gelegd dat deze aan alle rakende zijden aan het landschap past.
- Past een getrokken tegel nergens (zeer zeldzaam), leg deze dan in doos en trek een nieuwe. [6]
2. Een meeple zetten
- Een meeple mag alleen op de zojuist gelegde tegel worden gezet.
- Een meeple mag niet op een project worden gezet waar al een andere meeple staat, ook niet als die van jou is.
3. Puntentellingen afhandelen
- Een weg is afgebouwd als de uiteinden in een dorp, een stad, een klooster of op een kruispunt eindigen, of als hij een circuit vormt. Elke tegel van een afgebouwde weg is 1 punt waard.
- Een stad is afgebouwd als hij compleet door muren is omgeven en er geen gaten in zitten. Elke tegel van een afgebouwde stad is 2 punten waard. Elk wapen van een afgebouwde stad is 2 extra punten waard.
- Een klooster is afgebouwd als het omringd wordt door 8 tegels. Elke tegel (de 8 omliggende tegels en die met het klooster zelf) is 1 punt waard.
- Puntentellingen worden altijd aan het einde van een beurt afgehandeld. Iedere speler die op dat moment een of meer meeples op een afgebouwd project heeft, krijgt punten. [13]
- Na elke puntentelling nemen de spelers de daarbij betrokken meeples terug in hun voorraad.
- Als er meerdere meeples in het project staan waarvan de punten geteld worden, dan krijgt de speler met de meeste meeples alle punten en alle andere spelers niks. Bij een gelijke stand krijgen alle spelers met de meeste meeples de volle punten.
Einde van het spel en de eindscore berekenen
Het spel eindigt zodra een speler geen landschapstegel meer kan trekken en plaatsen. [14] Daarna gaan de spelers over tot de eindtelling, waarna de winnaar bekend zal zijn.
Wanneer het spel klaar is, worden alle meeples die nog in het spel zijn gescoord:
- Elk onafgebouwde weg is 1 punt per tegel waard, net zoals tijdens het spel.
- Elk onafgebouwde stad is 1 punt per tegel waard en 1 punt per wapen waard, dat is slechts de helft van de punten.
- Elk onafgebouwd klooster is 1 punt plus 1 punt per aangelegen tegel, net zoals tijdens het spel.
Wanneer de eindscore bekend is, wint de speler met de meeste punten.[15]
Speciale gevallen
Meerdere meeples op dezelfde weg
Meerdere meeples in dezelfde stad
Een meeple zetten, punten krijgen voor een afgebouwd project, en de meeple terugnemen
Je kan een meeple plaatsen op een feature die je zojuist hebt voltooid, deze meteen te scoren, en vervolgens de meeple terug te nemen in je voorraad.
Om dat te doen, volg je de volgende stappen: [16]
__ 1. Plaats een tegel, rond een project af (zoals een weg, stad of klooster).
__ 2. Plaats een meeple als een struikrover, ridder of een monnik op het project dat je net hebt afgerond.
__ 3. Tel de punten van de afgeronde weg, stad, of klooster en neem de meeple terug in voorraad.
Vraag: Er is een situatie die ons in de war brengt. Als een speler een tegel trekt met twee stadsdelen, daarmee een kleine stad afbouwt en 4 punten krijgt; mag hij of zij dan in dezelfde beurt een meeple op het andere stadsdeel zetten?
Huisregels
- De spelers bepalen met een zelfgekozen manier wie het spel begint—zoals door het rollen van drie meeples. De eerste speler die een staande meeple 'rolt' bepaalt wie er begint. (Met dank aan Joff.)
- Om de eerste speler te bepalen; elke speler trekt een tegel uit de zak, de speler die de tegel met de meeste wegen (0 tot 4) trekt begint als eerste, als er een gelijkspel voor de meeste wegen is vindt er een tweede trekking tussen deze twee spelers plaats. Dit wordt herhaald totdat iemand wint. (Dankzij Michael.)
- Pak je volgende tegel aan het einde van je beurt, hierdoor heb je meer tijd om na te denken over het plaatsen van je tegel en vermeid je lange nadenk tijd.
- Spelen met drie tegels op hand. De abdij telt hiervoor mee. Speel je beurt, inclusief de bouwmeester en vul je hand weer aan tot drie tegels. Deze tegels kunnen zichtbaar zijn voor de andere spelers of verborgen. (Met dank aan DavidP en youtch.)
- Wanneer er gespeeld wordt met een zak voor de tegels, de originele starttegel mag ook in de zak worden gestopt, en onspeelbare tegels kunnen weer terug in de zak worden gedaan i.p.v. aan de zijkant gelegd te worden. (dwitworth)
- Bomen (struiken) op de wegen eindigen een weg niet—alleen huizen doen dit (wanneer de weg zich afsplitst). Hierdoor wordt het bouwen van wegen een stuk meer dynamisch. (Tobias bedankt.)
- Wanneer een tegel de enige tegel is waarmee een bepaalde feature kan worden afgebouwd, andere spelers kunnen dan een bod doen om die tegel dan te "kopen" met punten, handelswaar, een abdij, enzovoorts. (Dank aan Deatheux.)
- Als je een tegel plaatst dat een gat in het veld opvult, dus alle vier de zijdes ligt een tegel, krijg je een extra beurt. Dit helpt mensen te motiveren om het bord af te maken, zelfs als ze geen voordeel halen uit het plaatsen van die tegel. (Deze regel geldt niet voor de abdijtegel).(Met dank aan Viberunner).
- Onvolledige projecten scoren aan het einde van het spel geen punten. (Met dank aan Metoth).
- Het randje van de tafel is het einde van het speelbord. Een speler mag dus geen tegel voorbij de rand van de tafel plaatsen of het speelgebied verplaatsen om een tegel te plaatsen die voorbij de rand van de tafel zou zijn geweest. (Met dan aan Metoth voor het voorstellen, verder toonde SkullOne aan dat dit al een officiële regel uit Jagers en Verzamelaars is).
- Tafelranden RONDEN een feature AF, zoals een abdij dat doet. (Dank aan PreGy.)
- Gebruik een gekleurde dobbelsteen in plaats van meeples op het scorebord. Start met het tonen van nummer 6 bovenop. Wanneer de dobbelsteen een rondje heeft voltooid draai je hem om naar 1 dit om aan te tonen dat hij 1 rondje heeft gedaan. Dit laat in één keer zien welke speler in welk rondje zit en hoeveel punten die heeft. Met een scorebord dat tot 100 punten gaat is het zelfs makkelijker om het uit te lezen. (Met dank aan Carcking).
Het gebruik van de tafel
Een aantal vragen zijn gesteld over de regels met betrekking tot de speelruimte zelf, inclusief wat er gebeurd als de rand bereikt wordt, wanneer een tafel wordt gebruikt om te spelen. De volgende uitspraken zijn gedaan door Georg Wild van HiG (5/2013):
- De rand van de tafel is het limiet van het spel, zoals in de regels staat, wanneer een tafel wordt gebruikt.
- De regels vertellen dat de starttegel geplaatst wordt in het midden van de tafel. Wanneer alle tegels worden verplaatst om meer ruimte te maken voor andere tegels, dan ligt de start tegel niet meer in het midden. Dus in principe is het verschuiven van de tegels niet toegestaan. Daarnaast kan tijdens het verschuiven meeples omvallen of tegels per ongeluk verkeerd worden verschoven waardoor ze verkeerd kunnen komen te liggen.
- Bovendien een tweede tafel is mogelijk, mits deze dezelfde hoogte heeft als de eerste tafel. Wanneer een tafel uitgebreid wordt (met bv. een extra tafelblad), zorg ervoor dat de tegels en de figuren niet verplaatst worden.
- Het spelen op de vloer: Technisch gezien staan de regels het niet toe om op de vloer te spelen, omdat de eerste tegel in het midden van de tafel geplaatst moet worden. Op de vloer spelen is niet verboden, als het gebruik van een tabel echter niet haalbaar is. Wanneer de vloer wordt gebruikt, moeten de tegels zo geplaatst worden dat deze voor alle spelers zichtbaar zijn. Tegels mogen niet geplaatst worden onder een bank, een kast, etc...
- Het is belangrijk dat alle spelers overeenstemmen met hoe er gespeeld gaat worden:
- Tafel - standaard
- Tafel - met "verplaatsen" van de tegels
- Tafel - met uitbreiden van de tafel
- Vloer
- Speel oprecht en eerlijk en speel niet opzettelijk oneerlijk tegenover andere spelers.
Tegelverdeling
C3 Editie
In deze editie is één varkensstal door een koeienstal vervangen op de tegel die met * gemarkeerd is.
20-jarig Jubileum Editie
De 20th Anniversary Edition bevat naast de glanzende UV-bedrukking nog enkele feestelijke details:
- De struikrovers langs de wegen zien er meestal een beetje anders uit, maar ze kunnen zich ook bij het feest voegen (misschien worden ze in de toekomst wat vredelievender...). In het geval dat je speelt met een uitbreiding die ze gebruikt, zullen ze tellen als normale struikrovers, zoals gebruikelijk.
- Er zijn ook extra details op de tegels, zoals overal feestende mensen, en er zijn veel zogenaamde "Easter eggs" verborgen. Deze verwijzen naar andere Carcassonne of HiG spellen. Al deze details hebben geen invloed op de rest van het spel.
C2 Editie
Voetnoten
Kijk op de Pictogrammen pagina voor uitleg over en licensering van de pictogrammen.
- ↑ Ze hebben geen gevolgen voor de basisspelregels. Sommige worden wel weer gebruikt in bepaalde uitbreidingen zoals De Markten van Leipzig of De Tollenaars.
- ↑ Big Box 6 vermeldt de meeples voor een zesde speler, in de kleur roze, bij het basisspel en niet onder Kathedralen en Herbergen. Dit maakt de regels duidelijker.
- ↑ In spelregels van ZMG voor het basisspel staat "eerste speler" zonder uit te leggen hoe dat bepaald wordt. Bij de spelregels voor Big Box 6 is dat echter gelijkgetrokken met de spelregels van HiG waarin staat dat de jongste speler mag beginnen.
- ↑ Het is gebruikelijk om de startspeler willekeurig te kiezen. Meer hierover is te vinden in bij het onderdeel huisregels.
- ↑ De nieuw gelegde tegel moet bij aan alle zijden bij het aangrenzende terrein passen! Bij het aanleggen is het niet voldoenden om naar één passende zijde te kijken.
- ↑ 6.0 6.1
Als alternatief kan de speler, indien legaal, de abdijtegel ( 'Uitbr. 5 - Burgemeesters en Abdijen' ) plaatsen in plaats van nog een tegel te trekken. (1/2013)
Bij uitbreiding kunnen andere tegels in de voorraad van de speler worden gekozen: een Duits kasteel ( ' Burchten in Duitsland' ) of een Halfling-tegel ( 'Halve tegels (Halflings) '). - ↑ Als de tegels uit een zak worden getrokken en een tegel kan niet gelegd worden, dan kan de tegel terug worden gestopt in de zak om opnieuw gepakt te worden.
- ↑ Een dorp is een groep huisjes met rode daken rondom een kruispunt.
- ↑ In algemene zin klopt deze lijst maar beperkt zich niet tot deze elementen. Sommige uitbreidingen bevatten extra elementen die een weg af kunnen sluiten zoals groepen bomen en struiken, hutten, verschillende soorten religieuze gebouwen, burchten, enz.
- ↑ Merk op dat een wapen alleen effect heeft voor het stadsdeel waar het op staat, niet voor de hele tegel (als er meer dan één stadsdeel op een tegel staat).
- ↑ Monasteries are always located in the center of a tile, so when you place a monastery you must continue the existing other landscape features. Monasteries tend to be surrounded by fields, so monastery tiles normally have field and road edges. In some expansions, we may also find monastery tiles with city edges, and even monasteries within cities. Kloosters bevinden zich altijd in het midden van een tegel, dus als je een klooster plaatst, moet je de bestaande andere landschapselementen voortzetten. Kloosters zijn meestal omgeven door weilanden, dus kloostertegels hebben normaal gesproken weiland- en wegranden. In sommige uitbreidingen zijn er ook kloostertegels met stadsranden te vinden, en zelfs kloosters binnen steden.
- ↑ Kloosters kunnen vlak naast elkaar liggen horizontaal, verticaal of diagonaal. Het is niet nodig dat er 8 andere (niet-klooster) tegels omheen liggen. Een klooster staat in het midden van een weide en andere weiden kunnen eraan gelegd worden. In tegenstelling tot wegen, steden en weiden kun je een klooster niet uitbreiden.
- ↑ Als er twee meeples van dezelfde kleur op dezelfde weg, stad of weide staan, krijg je de punten niet dubbel. Het aantal meeples (of zoals in Kathedralen en Herbergen de grootte van de meeple) heeft geen effect op het aantal punten dat een speler krijgt voor een weg, stad, klooster of weide. Twee ridders verdubbelen niet het aantal punten. Het aantal meeples is alleen van belang om vast te stellen wie de meerderheid heeft.
- ↑ De ZMG regels staat het volgende, wat leidt tot bepaalde vragen met betrekking tot de uitleg van sommige uitbreidingen: "Het spel eindigt onmiddellijk na de beurt van de speler die de laatste tegel heeft geplaatst."
- ↑ In de regels wordt nergens gesproken over een gelijkspel, dit zijn regels die spreken over spelers die allebei evenveel punten scoren.
- ↑ Merk op dat projecten als afgebouwd worden beschouwd zodra de tegel gelegd is, hoewel het zetten van een meeple en de puntentelling pas daarna plaatsvinden. Dit is belangrijk wanneer er gespeeld wordt met magische poorten (Uitbr. 3 - De Draak, de Fee en de Jonkvrouw) of de vliegtuigen (Mini #1 - De Vliegtuigen) wordt gespeeld.
- Editor Manual - Old numbered parameters - FAQ
- Editor Manual - Old numbered parameters - RulesPlacingTile
- Editor Manual - Old numbered parameters - RulesPlacingMeeple
- Editor Manual - Old numbered parameters - RulesScoring
- Editor Manual - Old numbered parameters - Tile
- Second Edition
- 20th Anniversary Edition
- Third Edition