Puntentelling: Een Historisch Perspectief (1e editie)
Door obervet
Een korte geschiedenis van scorende boeren
De 1ste editie regels werden geteld vanuit het perspectief van de steden zelf: dat wil zeggen, je koos een stad, en telde het aantal boeren op alle boerderijen die bij die stad hoorden. De speler met de meeste boeren scoorde 4 punten. Daarna ging het spel verder naar de volgende stad.
2e editie regels volgden vrijwel onmiddellijk - nadat Carcassonne Spel van het Jaar (Gameoftheyear) had gewonnen, in feite. De oorspronkelijke boerenregels van de eerste editie werden door de jury te moeilijk bevonden en zij werden veranderd; hoewel dit leidde tot oproepen om Carcassonne de prijs te ontnemen, omdat het spel dat won eigenlijk niet het spel was dat later als de Gameoftheyear werd verkocht.
De 2e editie regels veranderden naar het waarderen van boerderijen vanuit het perspectief van de boerderijen - kies een boerderij, tel de boeren die er op staan, en de speler met de meeste boeren krijgt 3 punten voor elke stad die aan de boerderij grenst. Maar net als in de eerste editie kon elke stad maar één keer gewaardeerd worden, wat betekende dat je nog steeds moest bijhouden welke steden 3 punten hadden gescoord en welke niet.
3e editie regels kwamen snel en verwijderden die voorwaarde, zodat elke stad nu meerdere keren gescoord kon worden. De grote verdienste van de 3e editie regels is dat je niet hoeft bij te houden welke steden gewaardeerd zijn, alleen welke boerderijen - en omdat je de boeren moet verwijderen nadat een bepaalde boerderij gewaardeerd is, is het niet al te moeilijk om dat te doen. In de eerste editie werden de boerderijen ook niet direct gewaardeerd, maar alleen indirect, waardoor de notie van "boer" scoren enigszins misleidend is en moeilijk te begrijpen voor jongere spelers (dit was, in wezen, het bezwaar van de jury).
Waar staat dit document met boerderijen?
Hoewel de regels van de 3e editie sinds 2002 in Duitsland worden gebruikt, RGG koos er aanvankelijk voor om de regels van de 1e editie te behouden. De gebruikelijke argumenten voor deze beslissing waren consistentie (het zou verwarrend zijn om de regels te veranderen) en authenticiteit (de regels van de 1e editie zijn tenslotte degene die de GotY hebben gewonnen).
Logisch genoeg, aangezien de basis de originele HiG regels, ZMG maakt gebruik van 3e editie scoring, en RGG is uiteindelijk ook afgestapt van de 1e editie scoring - dit document gebruikt 3e editie regels. Ook heeft elke FAQ, en de meeste uitbreidingen op het spel, 3e editie regels in gedachten. Tot nu toe zijn slechts twee van de 15-tal uitgebrachte uitbreidingen geschreven door RGG, en geen van beide nieuwe regels inhouden. Dus, bijvoorbeeld, wanneer de eerdere RGG editie van Kooplieden en Bouwmeesters over het varken dat een bonuspunt geeft en het totaal op 5 punten brengt, dat is een aanpassing van de originele Duitse regels, waarin het totaal 4 is. Vasthouden aan de 1e editie regels betekende dat RGG nodig om elke volgende uitbreiding aan te passen - dus zelfs als de regels van de 1e editie meer "authentiek" zijn voor het basisspel, worden ze minder "authentiek" op het moment dat je een uitbreiding toevoegt aan de mix.
Dit was allemaal niet echt een probleem - al leidde het wel tot verhitte discussies - zolang de spelers maar op de hoogte waren van de twee mogelijkheden en het eens waren over welke te gebruiken...
Wat veranderde de boerderijen?
De release van de vijfde grote uitbreiding — Burgemeesters en Abdijen — zou wel eens de beslissende factor kunnen zijn geweest. Het was bijna onvermijdelijk dat op een gegeven moment HiG een uitbreiding zou uitbrengen die eenvoudigweg niet te combineren is met de telling van de boeren van de 1e editie; en hier hebben we een uitbreiding die mogelijk de telling van de boeren aan het eind van het spel vergemakkelijkt als je de regels van de 3e editie gebruikt, maar gemakkelijk de moeilijkheid zal verdubbelen als je nog steeds de regels van de 1e editie gebruikt. Ik zal het uitleggen.
Deze uitbreiding bevat een Herenboerderij - één voor elke speler - die alleen geplaatst kan worden op het kruispunt tussen vier weilandsegmenten. Alle boeren die zich op dat moment op de boerderij bevinden worden onmiddellijk gewaardeerd (3 punten per aangrenzende stad) en verwijderd. Boeren die later in het spel via verbindingstegels bij de Herenboerderij komen worden ook gewaardeerd (1 punt per aangrenzende stad) en verwijderd. Aan het eind van het spel is de Herenboerderij 4 punten per aangrenzende stad waard. Toen ik de Duitse spelregels voor het eerst las, vroeg ik me af hoe RGG zou aanpassen. Potentieel zou de verwijdering van de boer en de puntentelling kunnen verlopen volgens de gebruikelijke RGG regels, hoewel het vreemd zou zijn - immers, als alleen de boeren op één boerderij verwijderd hoeven te worden, waarom zou een stad dan alle andere aangrenzende boerderijen meetellen om een score te bepalen? Mogelijk, maar vreemd. Het echte probleem zou echter aan het eind komen - als je boerderijen scoort vanuit het oogpunt van de steden, hoe beoordeel je dan de waarde of sterkte van de Herenboerderij? Het is duidelijk dat het de boeren overtroeft - is het twee van hen waard? Overtroeft het de boeren op andere boerderijen die de stad raken? Hmm.
Nou, de officiële RGG regels deden iets wat ik niet verwacht had: ze hielden zich precies aan de Duitse regels. Dat wil zeggen, de boeren die verwijderd worden scoren 3 punten (of 1 punt) per aangrenzende stad, en de Herenboerderij scoort aan het eind 4 punten per aangrenzende stad. De Herenboerderij, in zowel beide HiG en RGG regels, gebruik maakt van de 3e editie puntentelling. Maar er staat nergens in de regels dat RGG De telling van de boeren in het algemeen zou nu de regels van de 3e editie moeten volgen. Met andere woorden, aan het eind van het spel lijkt het erop dat je de twee elementen apart moet berekenen, met 1e editie voor boeren en 3e editie voor schuren. Twee keer zo ingewikkeld, zoals ik al zei.
Vergelijk dat eens met het effect van de Herenboerderij als je de regels van de 3e editie voor alles gebruikt: het systeem is logisch, er zouden minder boeren in het spel moeten zijn (en dus minder geteld) en minder gevechten voor de meerderheid. De Herenboerderij zou het spel eigenlijk moeten vergemakkelijken... Dit is allemaal puur theoretisch, natuurlijk, maar mijn gevoel zegt dat dit de oorzaak was van RGG de regels van de 1e editie te vervangen door die van de 3e editie. Mijn advies aan spelers is altijd geweest om hoe dan ook over te stappen op de 3de editie - ze zijn eenvoudiger, en stellen je in staat om de uitbreidingen te spelen zoals bedoeld. En er is nog maar weinig excuus om niet over te stappen nu alle uitgevers de 3de editie hebben overgenomen.
Kleine steden
Aanvankelijk werden kleine steden ook anders gescoord dan nu het geval is. Bij de oorspronkelijke uitgave van het spel leverden voltooide kleine steden ( omschreven als een stad die uit slechts 2 tegels bestond) slechts 1 punt per tegel en schild op in plaats van de gebruikelijke 2 punten per tegel en schild. Een kleine stad zou dus in totaal slechts 2 punten opleveren. De bedoeling was om spelers te straffen voor het voltooien van zo'n makkelijke optie en om het aantal steden dat aan het eind van het spel boerderijpunten zou opleveren te verminderen. Meer uitzonderingen op de regels maakt het spel echter ingewikkelder, en in 2002 (gelijktijdig met de overgang naar de 3de editie van de boerderijwaardering) werd de speciale regel voor kleine steden afgeschaft. Vanaf dat moment waren alle steden 2 punten per tegel en schild waard (plus of min de effecten van andere mogelijkheden zoals Kathedralen en Belegeringen). Dit veranderde een deel van de strategie van het spel, omdat een kleine stad nu een redelijk aantal punten oplevert voor een minimale mogelijke inspanning, en dit kan het aantal steden op een boerderij versnellen, wat kan leiden tot zeer hoog scorende boerderijen aan het eind van het spel.
Een samenvatting van de veranderingen in de tijd
- 2000:
- Scorebord - 70 punten
- Kleine (2-tile) Stad - 2 punten
- Boer - staat op
- Boer scoren - 1e editie
- 2001:
- Scorebord - 50 punten, grijs
- Kleine stad (2 tegels) - 2 punten
- Boer - staat op (tip: leg boer liggend neer)
- Boer scoren - 1e editie
- 2001 ("Spiel des Jahres"):
- Scorebord - 50 punten, grijs
- Kleine (2-tegel) Stad - 2 punten
- Boer - staat rechtop (tip: leg boer liggend neer)
- Boer scoren - 2e editie
- 2002:
- Scorebord - 50 punten, bruin
- Kleine (2-tile) Stad - 4 punten
- Boer - staat op (tip: leg boer liggend neer)
- Boer scoren - 3e editie
- 2005:
- Scorebord - 50 punten, bruin
- Kleine (2-tile) Stad - 4 punten
- Boer - liggend
- Boer score - 3e editie