Schapen en Heuvels (1e editie)
 |
Je leest nu de spelregels voor dit tegelontwerp. |
 | Lees de volgende spelregels als jouw tegels er zoals deze tegel uitzien. Schapen en Heuvels |
| Hebben jouw tegels een ander ontwerp, kies dan een spel uit Spin-offs. |  |
 |
De herders op de weiden rondom Carcassonne wachten geduldig tot hun kudde schapen zich verzamelt. Ze moeten alleen wel uitkijken dat er geen wolf opduikt voordat ze hun kudde veilig naar de stal hebben gedreven. Vanaf de heuvels kun je de controle krijgen over wat eerst verloren leek. En verder is menig monnik maar wat blij met een wijngaard in de directe omgeving van zijn klooster.
Algemene informatie en opmerkingen
Schapen en Heuvels werd oorspronkelijk in 2014 uitgegeven door Hans im Glück.
Dit is de negende grote uitbreiding voor Carcassonne en introduceert een paar nieuwe aspecten aan het spel.
Speelmateriaal
- 18 nieuwe landtegels
- 18 schaaps- en wolfsfiches (4x 1 schaap, 5x 2 schapen, 5x 3 schapen, 2x 4 schapen, 2x wolf)
Schaaps- en wolfsfiches
- 1 zak
- 6 herders in 6 kleuren
Spelregels
Voorbereiding
Stop de schaaps- en wolfsfiches in de zak. Elke speler krijgt de herder van zijn kleur en zet die bij zijn horigen. De nieuwe landtegels worden met de andere geschud. Met uitzondering van de nieuwe spelregels van deze uitbreiding, zijn alle basisspelregels van Carcassonne ongewijzigd van toepassing.
Landtegel leggen
De spelers trekken tegels en leggen die volgens de gebruikelijke spelregels aan.
Herder en schapen
Herder gebruiken: Als een speler een landtegel aanlegt met een weidedeel, mag hij kiezen of hij er, zoals gebruikelijk, een horige op zet of dat hij in plaats daarvan zijn herder op het weidedeel zet. Als hij de herder zet, trekt hij een fiche uit de zak. Trekt hij een schaapsfiche, dan legt hij die bij zijn herder op de weide. Wordt er een wolfsfiche getrokken, dan gaat die terug in de zak en neemt de speler de herder terug in voorraad. Als op de weide die die door de zojuist aangelegde tegel werd uitgebreid al een boer ligt, mag de speler nog steeds zijn herder op dat veld zetten, maar als er op dat veld al een andere herder staat, mag hij zijn herder niet zetten.
Kudde schapen uitbreiden: Als een speler de weide waar zijn herder staat uitbreidt door een nieuwe tegel aan te leggen, mag hij daar eerst een horige op zetten [1] volgens de gebruikelijke spelregels voor het zetten daarvan, [2] vervolgens mag hij kiezen uit de volgende twee speciale acties kiezen: [3]
- De kudde uitbreiden (door nog een fiche uit de zak te trekken)
- of
- De kudde naar de stal drijven (de schapen tellen)
De kudde uitbreiden
De speler trekt één fiche uit de zak. Er zijn nu twee mogelijkheden:
- Er wordt een schaapsfiche getrokken – De kudde blijft zich uitbreiden. De speler legt het schaapsfiche bij de andere in de buurt van zijn herder.
- Er wordt een wolfsfiche getrokken – De wolf jaagt de schapen weg! De speler moet nu alle schaapsfiches van de weide nemen en terugdoen in de zak (inclusief het wolfsfiche), en zijn herder terug in voorraad nemen zonder punten te krijgen.
De kudde naar de stal drijven
In plaats van een nieuw fiche uit de zak te trekken, mag de speler ook besluiten de kudde van zijn herder te tellen. Voor elk schaap dat op de fiches staat die hij op zijn weide verzameld heeft krijgt hij 1 punt (elk fiche is 1 tot 4 punten waard). Na het tellen doet de speler alle schaapsfiches van de weide terug in de zak en neemt zijn herder weer in voorraad.
Meer dan één herder op een weide: Door het in een latere beurt verbinden van oorspronkelijk gescheiden weiden, kan het zijn dat er meer dan één herder op dezelfde weide staat. Als dat gebeurt, worden alle schapen op de weide geacht deel uit te maken van dezelfde kudde en leveren ze (bij een telling) punten op voor elke herder op die weide. Telkens als er in dit geval een schaapsfiche aan de kudde wordt toegevoegd, levert dat in feite voor elke herder evenveel punten op. Als één van de eigenaren van de herders besluit om zijn kudde te tellen, krijgen alle spelers met een herder op die weide hetzelfde aantal punten (het totaal aantal schapen op alle fiches op die weide) en moeten alle schaapsfiches teruggestopt worden in de zak en alle herders terug in voorraad genomen worden door hun eigenaren. Als een speler een wolfsfiche uit de zak trekt, gaat de kudde voor alle herders op de weide verloren. Alle schaapsfiches op de hele weide gaan terug in de zak (inclusief het wolfsfiche) en alle herders worden door hun eigenaren terug in voorraad genomen zonder er punten voor te krijgen.
De herder is geen horige: Een speler die punten voor zijn herder wil krijgen, moet dat doen door de actie “De kudde naar de stal drijven” te gebruiken. [4] De herder wordt niet beïnvloed door enige andere puntentelling in het spel en heeft ook geen invloed op andere puntentellingen.
Als er aan het einde van het spel nog herders met schapen op weiden zijn, krijg je daar GEEN punten meer voor.
Bijzonder geval: Als de weide van een speler volledig met wegen of stadsmuren omsloten wordt, dan wordt onmiddellijk de actie De kudde naar de stal drijven veroorzaakt voor een eventuele herder op die weide. [5] [6]
Als rood ervoor had gekozen de kudde uit te breiden en een wolfsfiche had getrokken, hadden ze geen van beiden punten gekregen.
Heuvels
(Idee: Manfred Keller)
Aanleggen en bezetten: Als een speler een tegel trekt met een heuvel, trekt hij onmiddellijk nog een tweede tegel en legt die gedekt onder de heuvel-tegel zonder de tweede tegel te bekijken. [7]
Vervolgens mag de speler, volgens de gebruikelijke regels daarvoor, een horige op de twee-tegels-hoge heuvel zetten. Ondanks de verhoging blijven alle andere projecten die op de heuvel-tegel staan (stad, weg en weide) op dezelfde manier werken als in het basisspel.
Effect van een heuvel op de puntentelling: Bij het tellen van de punten voor een project (stad, weg of weide) met meer dan één horige, beslist een horige op een heuvel een eventueel gelijkspel in het voordeel van de eigenaar van die horige. De speler met een horige op een heuvel krijgt alle punten voor dat project. In dit geval krijgen eventuele andere spelers die bij het gelijkspel betrokken zijn en geen horige op een heuvel hebben geen punten voor dat project. [8] [9]
Als er geen gelijkspel is, heeft een horige op een heuvel geen bijzondere betekenis. Horigen op heuvels gaan zoals gebruikelijk na de puntentelling terug naar de voorraad van de speler. Deze spelregels voor heuvels gelden ook bij de eindtelling aan het einde van het spel.
Wijngaarden
Aanleggen: Een landtegel met een wijngaard wordt volgens de gebruikelijke regels aangelegd. Telkens als een klooster wordt afgebouwd en geteld, krijgt de eigenaar 3 extra punten voor elke wijngaard op elk van de 8 landtegels die het klooster omringen. [10]
Een wijngaard kan voor meerdere kloosters extra punten opleveren.
Als er aan het einde van het spel nog onafgebouwde kloosters overgebleven zijn krijgen die geen extra punten meer voor omliggende wijngaarden. [11]
New land tiles
(Idee: Jan König)
|
De weiden aan weerszijden van de steden zijn niet met elkaar verbonden. |
|
De huisjes verdelen de weg in twee delen. |
|
De rechterzijde van deze tegel is een "stadszijde" met twee aparte stadsdelen. Als er een tegel met een stadsdeel naast wordt gelegd, zijn de twee delen alsnog verbonden. |
 Voorbeeld: De tegel rechts verbindt de daarvoor aparte stadsdelen op de tegel links. |
|
De rechterzijde van deze tegel is een "weide-zijde" met twee aparte weidedelen. Als er een tegel met een weidedeel naast wordt gelegd, worden de twee weidedelen met elkaar verbonden. |
 Voorbeeld: De tegel rechts verbindt de daarvoor aparte weidedelen op de tegel links. |
 Speciaal geval: Als deze twee tegels op deze manier aan elkaar worden gelegd, vormen alle vier de daarvoor gescheiden stadsdelen verbonden tot 1 stad. (Deze tegels zijn opzettelijk asymmetrisch gemaakt) |
 Speciaal geval: Als deze twee tegels op deze manier aan elkaar worden gelegd, zijn de twee stadsdelen niet met elkaar verbonden. Bovendien zijn ook de weidedelen boven en onder niet met elkaar verbonden. |
Andere uitbreidingen
Speciale spelregels voor de uitbreiding 
De Draak, de Fee en de Jonkvrouw
Als de draak bij zijn jacht een landtegel tegenkomt met een herder (en bijbehorende schaapsfiches), vreet de draak zowel de herder als alle schapen op. De speler neemt de herder terug in voorraad en doet de schaapsfiches terug in de zak. Merk op dat dit een uitzondering is op de regel die zegt dat de draak alleen horigen vreet. [12] De schapen (en de herder) zien er simpelweg te lekker uit voor de draak en helaas kan hij zich niet langer inhouden...
Huisregels
- Als je je geen zorgen maakt of er spelers bij wijze van strategie tegels tellen, en je alle tegels in het spel wilt kunnen gebruiken, kun je ook lege tegels onder getrokken heuveltegels schuiven. (Met dank aan Crispy Jones.)
Tegelverdeling
Voetnoten
Kijk op de Pictogrammen pagina voor uitleg over en licensering van de pictogrammen.
- ↑
Hier zou eigenlijk moeten staan dat de speler volgens de gebruikelijke spelregels een speelstuk mag inzetten, aangezien elke geldige inzet van een speelstuk (zoals het varken of de bouwmeester) hier toegestaan zijn. (7/2014)
- ↑
In de oorspronkelijke ZMG-versie van de spelregels stond dat de herdersactie eerst gekozen wordt, en dat daarna indien gewenst volgens de gebruikelijke spelregels een horige mag worden gezet. Dat zou strategische gevolgekn kunnen hebben, omdat de resultaten van een poging om de kudde uit te breiden gevolgen zouden kunnen hebben voor het al dan niet zetten van een horige volgens de oorspronkelijke ZMG spelregels. (En aangezien met het woord "horige" eigenlijk "speelstuk" wordt bedoeld, zou je met de oorspronkelijke ZMG-spelregels de herder terug op de weide kunnen zetten onmiddellijk nadat hij er door een wolf vanafgeschopt was!) Dit is sindsdien gecorrigeerd. (7/2014, updated 3/2015)
- ↑
Als er een tegel met een draak-symbool wordt aangelegd die de weide met de herder van de speler die aan de beurt is uitbreidt, mag de speler de herder-actie (uitbreiden of naar de stal drijven van de kudde) uitvoeren voordat de draak op jacht gaat. (3/2015)
- ↑
In een vroege versie van de spelregels van HiG stond ten onrechte dat de speler de actie ”De kudde uitbreiden” moet gebruiken om punten te krijgen. (5/2014)
- ↑
De Duitse spelregels in
Big Box 5 uit 2014 bevatten deze zin. De spelregels uit de Engelse Big Box wijken op dit punt af van de Duitse omdat dit bijzonder geval kort voor het drukken op verzoek van de proeflezers werd toegevoegd.
Deze toevoeging verwijst naar een bijzonder geval waarbij een weide omringd wordt en met wegen en steden wordt "afgesloten" zodat deze niet meer uitgebreid kan worden. Op dat moment vindt er een puntentelling voor de herder plaats: de speler krijgt punten voor de schapen, de schaapsfiches gaan terug in de zak en de herder gaat terug naar de voorraad van de speler. (12/2015)
Er vindt op dit moment nog geen puntentelling voor de weide plaats. De omringde weide wordt zoals gebruikelijk aan het einde van het spel geteld.
- ↑
Hetzelfde bijzondere geval is van toepassing als een herder op een binnenweide wordt gezet. Binnenweides komen voor op een aantal CCCC- of CCCF-tegels, worden dus afgesloten door stadsmuren en kunnen niet uitgebreid worden. In dit geval, zet je de herder op de binnenweide, voert de actie de kudde uitbreiden uit en, als er geen wolfsfiche werd getrokken, voer je automatisch ook de actie de kudde naar de stal drijven uit omdat de weide al afgesloten is. Dit zijn voorbeelden van CCCC-tegels met binnenweiden:
Dit zijn voorbeelden van CCCF-tegels met binnenweiden:
Onderstaande CCCC-tegel heeft geen binnenweide omdat die niet door muren of wegen omringd wordt zoals een normale weide. Het groene veld dient slechts als decoratie voor een steekspel. (Hoe dan ook, het zou ook nogal vreemd zijn om een herder met zijn kudde tussen ridders te zien die met een steekspel bezig zijn, of niet dan?)
- ↑
Als de getrokken Heuvel-tegel de laatste van het spel is, mag de speler die nog steeds aanleggen zonder er een tweede tegel onder te leggen. Vervolgens gaat de beurt zoals gebruikelijk verder (hout verplaatsen, projecten tellen). Merk op dat een gelijkspel met deze tegel niet mogelijk is – zelfs als er een horige op wordt gezet, omdat het niet meer mogelijk is om die horige aan een bezet project te verbinden omdat het spel voorbij is. (10/2014)
- ↑
Als de spelers die bij het gelijkspel betrokken zijn ook een gelijk aantal horigen op heuvels in dat project hebben, blijft het gelijkspel staan en krijgen beide spelers de punten. Ook als het aantal horigen op heuvels ongelijk is, zolang elk van de spelers die bij het gelijkspel betrokken is tenminste één horige op een heuvel heeft, blijft het gelijkspel staan en krijgen beide spelers de punten. (5/2014)
- ↑
Als alternatief kan ook het aantal horigen op heuvels geteld worden. Dus, als twee spelers evenveel horigen op een project hebben, maar de ene speler heeft meer van die horigen op heuvels dan de andere, dan krijgt de speler met de meeste horigen op heuvels alle punten en de andere speler krijgt er geen. (5/2014)
- ↑
De bonus voor de wijngaard geldt ook voor de abdij-tegel (
Uitbr. 5 - Burgemeesters & Abdijen) en 
cultusplaatsen. Wordt er gespeeld met 
Kloosters in Duitsland, dan geldt de wijngaardbonus ook voor het klooster als de horige als monnik is ingezet en het project als een afgebouwd klooster wordt geteld. De wijngaardbonus is niet van toepassing als een horige als abt op een klooster is gezet omdat een abt pas aan het einde van het spel punten oplevert wanneer de wijngaard geen effect meer heeft. (5/2014)
- ↑
Ongeacht het type klooster wat hierbij betrokken is (normaal klooster, abdij, cultusplaats of Duits klooster), heeft de wijngaard geen effect meer bij de eindtelling aan het einde van het spel. (5/2014)
- ↑
Dit is eigenlijk een rare verheldering / speciale spelregel, aangezien de vooronderstelling niet echt klopt. De draak vreet wel degelijk alle speelstukken van spelers (met uitzondering van de herenboerderij), en dus is het opvreten van de herder geen verandering van de spelregels. (De spelregels uit 2013 van De Draak, de Fee en de Jonkvrouw bevatten en apart punt dat stelt dat alle speelstukken van spelers, en niet alleen horigen, op het menu van de draak staan — dit dateert van vóór de uitbreiding Schapen en Heuvels.) (1/2015)
- ↑
Merk op dat er geen uitbreidingsmarkering op deze tegel staat. Erratum toegevoegd aan de verpakking van HiG merkt op dat je kunt zien dat deze tegel bij deze uitbreiding hoort omdat er een heuvel op staat. (5/2014)(5/2014)
