Het Circus
![]() |
Je leest nu de spelregels voor dit tegelontwerp. | ![]() |
Deze uitbreiding is niet in andere edities uitgebracht. |
Hebben jouw tegels een ander ontwerp, kies dan een spel uit Spin-offs. | ![]() |
Een circus reist met zijn dieren van plaats naar plaats. Wanneer het zijn grote tent neerzet, komen alle meeples in de buurt samen om de attracties te bewonderen. Acrobaten zijn echte meesters in hun vak. Zodra ze een geschikte plek hebben gevonden, stapelen ze zich op tot een "menselijke" piramide. De circusdirecteur heeft het liefst acrobaten of zijn grote tent om zich heen. Alleen dan gedijt hij echt goed. Kom en laat je verrassen!
Algemene informatie en opmerkingen
Het Circus werd in 2017 uitgegeven door HiG.
Deze uitbreiding bestaat niet in de 1e editie (kortweg C1).
Je kunt deze uitbreiding in zijn geheel in het spel integreren, of alleen de onderdelen die je kiest. Je kunt deze uitbreiding ook met andere uitbreidingen van Carcassonne combineren.
Nieuwe features / elementen:
- Circusdirecteuren, een meeple die extra punten op levert
- Het circus, een neutraal figuur die door het speelveld beweegt en extra punten oplevert
- Dieren fiches, die onder het circus worden geplaatst om de score te bepalen
- Circus plaatsen, een feature waar het circus op geplaatst kan worden
- Acrobaat plaatsen, een feature waar acrobaat piramides op gebouwd worden
Speelmateriaal
- 20 landtegels waaronder
- 12 tenttegels met elk een tentveld
- 8 Acrobatentegels met elk twee artiestenvelden
- 16 dierfiches: 1x olifant, 2x tijger, 3x beer, 5x zeehond, 4x aapje, 1x vlo
- 1 circustent
- 6 circusdirecteuren, 1 in iedere kleur
Spelregels
Voorbereiding
Schud de 20 nieuwe landtegels door die van het basisspel (en eventuele andere uitbreidingen die je wilt gebruiken). Schud de 16 dierfiches en leg ze in een gedekte stapel binnen handbereik van de spelers. Zet de circustent naast de stabel dierfiches. Tenslotte krijgt iedere speler een circusdirecteur in zijn kleur en voegt die bij zijn voorraad meeples.
Tenttegels, circustent en dierfiches
1. Landtegel leggen
Tenttegels worden op de gebruikelijke wijze aan het speelveld gelegd.
Speciale situatie: Leg op het tentveld van de eerste tenttegel het bovenste dierfiche van de stapel gedekt neer en zet de circustent erop. Vanaf nu wordt de circustent pas verplaatst als er een nieuwe tenttegel wordt gelegd (na 3. Puntentellingen afhandelen).
2. Een meeple zetten
Na het leggen van een tenttegel mag je er zoals gebruikelijk een meeple op zetten al struikrover, ridder of boer. Je mag geen meeple op het tentveld zetten.
3. Puntentelling afhandelen
Telkens wanneer je nog een tenttegel legt tijdens het spel:
1) Veroorzaak je door het leggen van de tenttegel een puntentelling, dan handel je deze eerst af (de betrokken meeples gaan terug naar de voorraad). [1]
2) Nu volgt er een circustelling voor de huidige tegel waarop de circustent staat:
Draai eerst het dierfiche onder de circustent om. Vervolgens krijgen jij en alle andere spelers punten voor meeples op de tenttegel zelf of op de acht omliggende tegels. Elke meeple krijgt het aantal punten dat het omgekeerde dierfiche staat aangeeft. [2]
Opmerking: Omdat circusdirecteuren en acrobaten (zie beneden) ook als meeples gelden, krijgt een speler ook voor hen punten als zij zich in de directe omgeving van de tent bevinden. [3]
Belangrijk: Na een circustelling gaan de betrokken meeples niet terug naar de voorraad van de respectievelijke spelers. Ze blijven op hun tegels staan.
3) Verwijder na de circustelling het omgedraaide dierfiche uit het spel en leg het open naast het scoretableau. Neem tot slot een nieuw dierfiche van de stapel en leg die gedekt op de nieuw aangelegde tenttegel en zet de circustent erop.
Einde van het spel
Handel aan het einde van het spel eerst de circustelling af, en pas daarna de andere puntentellingen.
Opmerking over tentvelden
Het tentveld sluit een weg af en scheidt weiden van elkaar.
Artiestentegels
1. Landtegel leggen
Artiestentegels worden op de gebruikelijke manier aan het speelveld gelegd.
2. Een meeple zetten
Als je een artiestentegel hebt gelegd, mag je zoals gebruikelijk een meeple op een weg of weide zetten.
Je mag in plaats daarvan ook een meeple als artiest op één van beide artiestenvelden zetten.
Leg je in een latere beurt een landtegel grenzend (horizontaal, verticaal of diagonaal) aan één of meer artiestentegel(s), dan mag je een meeple als artiest op één van de artiestenvelden zetten.[4]
Zijn de twee artiestenvelden bezet, dan kun je een derde meeple toevoegen op de schouders van de andere twee meeples. Daarmee is de meeplepiramide afgebouwd en kunnen er geen meeples meer worden toegevoegd.
De kleur van de meeples in de piramide maakt niet uit. Piramides kunnen meeples van 1, 2 of 3 kleuren hebben.
Als je een artiestentegel aan een andere artiestentegel legt, dan mag je zelf kiezen op welke van deze twee artiestentegels je je artiest zet.
3. Puntentelling afhandelen
Bestaat een piramide uit drie artiesten, dan kunnen de punten geteld worden. Dat gebeurt echter niet onmiddellijk na het voltooien ervan omdat de artiesten hun kunsten nog een tijdje willen vertonen.
In plaats van het zetten van een meeple of andere speelfiguur mag je bij 2. Een meeple zetten ook een voltooide piramide tellen. Elke artiest in de voltooide piramide is 5 punten waard. Daarna nemen de spelers de getelde meeples terug in voorraad.[5]
Aanvullende spelregels:
- Nadat een piramide is gescoord, kunnen de spelers een nieuwe piramide beginnen op dezelfde tegel door er opnieuw acrobaten op te plaatsen..
- Je mag een voltooide piramide ook tellen als je er geen artiesten in hebt.
Einde van het spel
Bij de eindtelling is elke artiest 5 punten waard, ongeacht de status van de piramide.
Opmerking over artiestenvelden
Artiestenvelden sluiten wegen af en scheiden weiden van elkaar.
De circusdirecteur
2. Een meeple zetten
In plaats van een gewone meeple mag je ook je circusdirecteur op een onafgebouwde weg, stad, klooster of weide van de zojuist aangelegde tegel zetten. De circusdirecteur geldt in alle gevallen als een gewone meeple, behalve dat je hem niet als artiest mag gebruiken.
3. Puntentelling afhandelen
Als een project waar jouw circusdirecteur staat wordt afgebouwd, handel je eerste de puntentelling voor het afgebouwde project af.
Daarna krijgt de eigenaar van de circusdirecteur 2 punten extra voor elke tent- of artiestentegel waar hij zich bevindt of waar hij direct aan grenst. Je krijgt deze punten ook als je geen punten hebt gekregen voor het afgebouwde project (bijv. omdat iemand anders de meerderheid had). De circustent en/of artiesten in een piramide op de tegels hebben geen invloed op de punten voor de circusdirecteur. Na de puntentelling neem je de circusdirecteur terug in voorraad.
Einde van het spel
Aan het einde van het spel krijgen spelers voor hun circusdirecteur punten als normale meeples voor onafgebouwde projecten en ook circusdirecteurpunten.
New land tiles
Note: As a general rule, circus spaces and acrobat spaces end roads and separate fields.
Andere uitbreidingen
Dit gedeelte bevat aanvullende informatie over combinaties met andere Carcassonne-uitbreidingen.

- Gewone meeple (
Basisspel)
- Abt (Basisspel -
De Abt)
- Grote meeple (
Uitbr. 1 - Kathedralen en Herbergen)
- Transportwagen (
Uitbr. 5 - Burgemeesters & Abdijen)
- Burgemeester (
Uitbr. 5 - Burgemeesters & Abdijen)
- Circusdirecteur (
Uitbr. 10 - Het Circus)
- Bewakingsmeeple (
Uitbr. 11 - Spoken, Spookslotten & Kerkhoven)
- Fantoom (
De Volgeling)
Deze meeples mogen meegeteld worden bij een circustelling als:
- Ze op een tegel rondom het circus staan. Er geldt geen beperking voor wat betreft rol of positie: de meeple kan op een project op een naastgelegen tegel zijn gezet (zelfs als ze als Abt zijn ingezet), op een toren staan, of vastzitten (in een badhuis, op de Voyanoytegel of de Solovei Razboyniktegel).
- Ze op een burcht staan die tenminste één tegel rondom het circus overlapt.
Deze meeples tellen niet mee voor een circustelling als ze op een bijzonder gebied staan dat geen onderdeel uitmaakt van een specifieke tegel: De Stad Carcassonne, de stad Leipzig (vergelijkbaar) of het Rad van Fortuin.
Bij een circustelling krijgen de volgende speelstukken GEEN punten:

Uitbr. 8 - Bruggen, Burchten & Bazaars

Een meeple in een burcht krijgt punten bij een circustelling als tenminste 1 deel van die burcht in de directe omgeving van de circustent ligt.
Een meeple op een brug krijgt punten bij een circustelling, net als andere meeples die op dezelfde tegel staan.

Kloosters in Duitsland /
Kloosters in Nederland & België /
Japanse Gebouwen






Uitbr. 3 - De Draak, de Fee en de Jonkvrouw

De artiesten in een piramide hebben geen recht op de fee-bonus van 3 punten als die bij de artiesten staat.[8]


Uitbr. 8 - Bruggen, Burchten & Bazaars





Uitbr. 5 - Burgemeesters & Abdijen

Tegelverdeling
Voetnoten
Kijk op de Pictogrammen pagina voor uitleg over en licensering van de pictogrammen.
- ↑
Deze laatste zin tussen haakjes is aanwezig in de Duitse en Nederlandse spelregels, maar is bij de Engelse versie achterwege gelaten.
Deze actie impliciet bij de puntentelling hoort is het belangrijk om te onderstrepen dat de meeples van projecten waarvan de punten geteld zijn verwijderd worden voordat de punten voor de circustent worden geteld. Deze meeples komen derhalve niet in aanmerking voor de circustelling.
- ↑
Merk op dat elke speler het totaal aantal punten voor alle meeples in één keer krijgt. Er is geen aparte telling per meeple.
- ↑
De regels van ZMG hebben acrobaten expliciet niet genoemd, in tegenstelling tot die van HiG.
- ↑
Merk op dat als er aangrenzend aan de artiestentegel geen lege plaatsen meer zijn, je geen artiest meer op de onafgebouwde meeplepiramide zult kunnen zetten. In dat geval blijven de meeples tot het einde van het spel staan.
- ↑
Merk op dat iedere speler het totaal aantal punten voor al zijn artiesten in één keer krijgt. Er is geen aparte telling per meeple.
- ↑
Ook al wordt het fantoom als een normale meeple gezien, het is nog steeds een fantoom. De spelregels stellen expliciet dat daar geen andere meeple kan worden gezet, geen uitzonderingen. (6/2021)
- ↑
Merk op dat je de bonuspunten voor je artiesten in één keer krijgt. Er is geen aparte bonus per meeple.
- ↑
Deze beperking staat niet expliciet in de spelregels (alleen de fee-bonus van 1 punt wordt genoemd) maar volgt uit de interpretatie van de spelregels:
- Tijdens het spel vindt de puntentelling voor artiesten plaats in fase 2. Een meeple zetten, terwijl de fee-bonus van 3 punten in fase 3. Puntentelling afhandelen bij het tellen van afgebouwde projecten wordt toegekend. Aangezien beide acties in verschillende fasen plaatsvinden, kunnen artiesten tijdens het spel geen fee-bonus krijgen.
- Uit oogpunt van consistentie zouden artiesten, aan het einde van het spel, wanneer ze geteld worden geen fee bonus van 3 punten moeten krijgen. Een acrobaatpiramide is niet op tegels gebaseerd, maar een op meeples gebaseerde score, dus in dit geval wordt er ook geen functie gescoord aan het einde van het spel en mag er geen fee bonus worden toegepast. (4/2020; updated 7/2020)
- Tijdens het spel vindt de puntentelling voor artiesten plaats in fase 2. Een meeple zetten, terwijl de fee-bonus van 3 punten in fase 3. Puntentelling afhandelen bij het tellen van afgebouwde projecten wordt toegekend. Aangezien beide acties in verschillende fasen plaatsvinden, kunnen artiesten tijdens het spel geen fee-bonus krijgen.
- ↑
Dit betekent dat een toren een meeple in een acrobatenpiramide kan vangen, ook al is deze voltooid en wacht hij op de puntentelling.
- ↑
Dit betekent dat je geen Circusdirecteur punten krijgt als je het op andere elementen dan wegen, steden, kloosters of velden plaatst. Geen enkel ander element activeert de Circusdirecteur bonus. (1/2021)
Er is geen officiële opheldering over hoe de ringmeester bonus te scoren voor een van deze acties op een dubbele grootte tegel.